| Information | |
|---|---|
| has gloss | (noun) one who has achieved a state of perfect enlightenment Buddha |
| has gloss | eng: A Buddha is a very holy person in Buddhism. The word Buddha means "He woke up" in Sanskrit. Buddha was named Siddhartha Gautama. He was the man who started Buddhism. Sometimes people call him "the Buddha". Other times, people call any person a Buddha if they have found enlightenment. If a person has not found enlightenment yet, but is very close to reaching it, then he is called Bodhisattva. |
| has gloss | eng: In Buddhism, buddhahood (Sanskrit: बुद् buddhatva. Pali: बुद्धत buddhatta. Or (both) buddhabhāva) is the state of perfect enlightenment (Sanskrit: samyaksambodhi (सम्यक्संबुद्ध). Pali: sammāsambodhi (सम्मसम्बोधि)) attained by a (Pali/Sanskrit for "awakened one"). |
| lexicalization | eng: buddhahood |
| lexicalization | eng: Buddhas |
| lexicalization | eng: Buddha |
| subclass of | (noun) person of exceptional holiness holy person, saint, holy man, angel |
| Note: 53 other instance(s) ommited in the following list | |
| has instance | e/de/Konagama |
| has instance | e/Adi-Buddha |
| has instance | e/Akshobhya |
| has instance | e/Amitabha |
| has instance | e/Bhinneka Tunggal Ika |
| has instance | e/Budai |
| has instance | e/Buddhology |
| has instance | e/Kakusandha Buddha |
| has instance | e/Kassapa Buddha |
| has instance | e/Kasyapa |
| has instance | e/Koṇāgamana Buddha |
| has instance | e/Lokesvararaja |
| has instance | e/Nairatmya |
| has instance | e/Padumuttara Buddha |
| has instance | e/Pratyekayana |
| has instance | e/Ratnasambhava |
| has instance | e/Samantabhadri |
| has instance | e/Shakyasimha |
| has instance | e/Urna |
| has instance | e/it/Visvantara Jataka |
| has instance | e/ja/天人師 |
| has instance | e/ja/天王如来 |
| has instance | e/ja/応供 |
| has instance | e/ja/薬師三尊 |
| has instance | e/ja/金剛総持 |
| has instance | e/ja/阿弥陀三尊 |
| has instance | e/pl/Ratnasambhawa |
| has instance | e/pl/Wadżrawarahi |
| has instance | e/pl/Wipaśjin |
| has instance | e/pt/Amitaba |
| has instance | e/pt/Kongô-Sattva |
| has instance | e/th/ตรัสรู้ |
| has instance | e/th/พระรังสีมุนีสัมพุทธเจ้า |
| has instance | e/th/พระสุมังคละสัมพุทธเจ้า |
| has instance | c/th/พระพุทธเจ้าตามคติมหายาน |
| has instance | c/th/พุทธประวัติ |
| has instance | c/th/สถานที่เนื่องด้วยพระพุทธองค์ |
| has instance | e/zh/三世佛 |
| has instance | e/zh/屍棄佛 |
| has instance | e/zh/過去七佛 |
| Meaning | |
|---|---|
| Afrikaans | |
| has gloss | afr: Boeddha is 'n persoon wat boeddhaskap bereik het. Dit kan ook verwys na die historiese Boeddha, Siddhartha Gautama. Die woord Boeddha kom voor in Sanskrit, Pali, en ander tale en beteken letterlik "Verligte Een" (van die Sanskrit "√budh", om te verreis). Maar Boeddha beteken ook die "Ontwaakte". |
| lexicalization | afr: Boeddha |
| Arabic | |
| has gloss | ara: البوذوية في البوذيةهي حالة التنوير الأمثل. |
| lexicalization | ara: بوذوية |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | ara: بوذا |
| Belarusian | |
| has gloss | bel: БУ́ДА, Гаўта́ма Бу́да [Gautama Buddha (гэты) асвечаны ад budh прачынацца], Сідха́ртха Гаўта́ма [Siddhartha Gautama], Шакяму́ні [Shâkyamuni мудрэц клану Шакя] [каля 563 — 483 д.н.э.], філосаф, культавая постаць гісторыі чалавецтва, заснавальнік будызму, манаскага ордэну Сангха. Паходзіў з каралеўскай сям'і Кшатрыя. |
| lexicalization | bel: Буда |
| Bengali | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | ben: বুদ্ধ |
| Tibetan | |
| lexicalization | bod: སངས་རྒྱས། |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | bod: སངས་རྒྱས |
| Bosnian | |
| has gloss | bos: Siddharta Gaotama Buda je osnivač filozofskog i vjerskog učenja budizma. Buddha znači prosvijetljeni, onaj koji je spoznao istinu, smisao života. |
| lexicalization | bos: Buda |
| Breton | |
| has gloss | bre: Bouda, zo unan eus enkorfadurioù Vichnou e mojennoù an Hindoued. Anadiñ a ra er Kali Yuga. |
| lexicalization | bre: Bouda |
| Bulgarian | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | bul: Буда |
| Catalan | |
| has gloss | cat: Buda (del sànscrit बुद्ध, "el conscient", "lil·luminat", derivat del mot bud, empleat per al verb "saber") és la denominació que reben aquells individus que han assolit tot el seu potencial pel desenvolupament personal i levolució conscient. En lactualitat, el terme sutilitza per a identificar Siddharta Gautama, el mestre religiós i fundador espiritual del budisme, a qui es considerava "el Buda de la nostra era". Una altra accepció és com apel·latiu o emprat per donar un exemple d'un ésser humà il·luminat. |
| lexicalization | cat: Buda |
| Czech | |
| has gloss | ces: Buddha (v sanskrtu, pálí a tibetštině: sanggjä, překlad probuzený, osvícený) je výraz, který v buddhismu popisuje bytost, která dosáhla dokonalé realizace, tzv. osvícení, a tak definitivně ukončila koloběh neustálého zrozování (samsáry). Plně probuzené bytosti jsou osvobozené od tzv. tří jedů mysli (nevědomost, hněv a chtivost) a od připoutaností (samjódžana) poutajících bytosti v samsáře. Jsou tak osvobozeny od utrpení a neustálého znovuzrozování, plně chápou pravou podstatu bytí (tzv. tři univerzální charakteristiky existence - nestálost, neuspokojivost a bezpodstatnost) a jsou naplněny soucitem ke všem bytostem. Původně se jednalo spíše o titul než o označení jedné konkrétní osoby, avšak slovo buddha je běžně používáno pro označení historického Buddhy, vlastním jménem Siddhártha Gautama. Buddha také tvoří jeden ze tří klenotů. Většina soch ho zobrazuje s protáhlými ušními lalůčky, které vypovídají o jeho pohodlném životě v paláci, kdy měl v uších zavěšeny drahé a těžké kameny. |
| lexicalization | ces: Buddha |
| lexicalization | ces: Buddhové |
| Mandarin Chinese | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | cmn: 佛陀 |
| lexicalization | cmn: 佛 |
| lexicalization | cmn: 浮屠 |
| Welsh | |
| has gloss | cym: Yng nghrefydd Bwdhaeth, Bwdha yw unrhyw fod sydd wedi ennill Goleuedigaeth ac wedi profi Nirfana. |
| lexicalization | cym: Bwdha |
| Danish | |
| has gloss | dan: Buddha, fra sanskrit budh - oplyst, kan henvise til den historiske Buddha Siddharta Gautama eller til andre, der opnået den samme grad af oplysning. |
| lexicalization | dan: Buddha |
| German | |
| has gloss | deu: Buddha (Sanskrit, m., बुद्ध, buddha, wörtlich „Erwachter“, chinesisch fó 佛, vietnamesisch bụt 𠍤) bezeichnet im Buddhismus einen Menschen, der Bodhi (wörtlich „Erwachen“) erfahren hat. Darüber hinaus ist der Begriff die Bezeichnung für den historischen Buddha, Siddhartha Gautama, der mit seiner Lehre zum Stifter einer Weltreligion wurde. |
| lexicalization | deu: Buddha |
| Dzongkha | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | dzo: ཤཱ་ཀྱ་ཐུབ་པ |
| Modern Greek (1453-) | |
| has gloss | ell: Η λέξη Βούδας ή Μπούντχα (χ δασύ) στην αρχαία Ινδική γλώσσα, που περιλαμβάνει την διάλεκτο Πάλι (Pāli) και τη Σανσκριτική, σημαίνει ο «Αφυπνισμένος» ή «Φωτισμένος». Προέρχεται από τη ρίζα του ρήματος μπουντχ, που σημαίνει αφυπνίζω, φωτίζομαι και κατανοώ. |
| lexicalization | ell: Βούδας |
| Esperanto | |
| has gloss | epo: Budho (sanskrite, prakrite kaj palie Buddha, "vekiĝinto" aŭ "ilumiĝinto"), estas honora titolo trovebla en pluraj hindidevenaj pensosistemoj, precipe en la budhismo, al kiu ĝi donis sian nomon. |
| lexicalization | epo: Budhoj |
| lexicalization | epo: budho |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | epo: budao |
| Estonian | |
| lexicalization | est: Budad |
| Persian | |
| has gloss | fas: بودا لقبی است که در مذهب بودایی به هر کسی که به «روشنی» (بودهی) رسیده باشد اطلاق میشود گرچه از آن بیشتر برای اشاره به سیذارتا گوتاما بودا، بنیانگذار مذهب بودایی استفاده میشود.سيذارتا گوتاما ساكياموني برترين فرزانه تاريخ معنويت و مشهور ترين درون انگار و به عبارتي تاثير گذارترين عارف تاريخ تا به امروز است.طريقت بودا و آيين هاي منصوب به او از جمله ذن پويا ترين و پيشرو ترين طريقت زنده جهان است . |
| lexicalization | fas: بودا |
| Finnish | |
| has gloss | fin: Sanskritin ja pālin sana buddha (बुद्ध) tarkoittaa perusmerkityksenään herännyt. Uskonnollisissa yhteyksissä sillä viitataan valaistumiseen, joka on buddhalaisen harjoituksen päämäärä. |
| lexicalization | fin: buddha |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | fin: Buddha |
| French | |
| has gloss | fra: Le titre de Bouddha (terme sanskrit बुद्धा buddhā, « éveillé », participe passé passif de la racine budh-, « séveiller »), désigne une personne ayant, notamment de par sa sagesse (prajna), réalisé léveil, cest-à-dire atteint le nirvāna (selon le hinayana), ou transcendé la dualité samsara (Saṃsāra)/nirvana (nirvāņa) (selon le mahayana). Il peut être désigné par dautres qualificatifs : « Bienheureux » (भगवत bhagavat), « Celui qui a vaincu » (जिन Jina), « Ainsi-Venu » (तथागत Tathagata) . |
| lexicalization | fra: bouddha |
| Irish | |
| has gloss | gle: Is é an Búda an t-ainm a thugtar ar Gautama Siddartha, bunaitheoir an Bhúdachais, agus ciallaíonn sé ‘an té atá ina dhúiseacht’. Rugadh é thart faoin mbliain 550 RCR i dtuaisceart na hIndia agus ba rí é a athair. Deirtear go ndearnadh tairngreacht agus an Búda ina pháiste go rachadh sé sna manaigh nuair a bheadh fulaingt agus cruachás an domhain tugtha faoi deara aige agus go ndéanfadh sé cion tairbhe iontach tábhachtach ó thaobh na spioradáltachta de, rud nár thaitin lena athair ar chor ar bith. Thóg a athair gairdín mór dó agus chuir sé cosc ar aon radharc a bhainfeadh leis an bhfulaingt. Lá amháin, áfach, d’éalaigh an Búda, agus chonaic sé ceithre radharc: seanfhear, fear tinn, marbhán agus manach. I ndiaidh dó na rudaí seo a fheiceáil, chinn sé ar phálás an rí a fhágáil le bheith ina mhanach agus fáil amach faoin mbealach ab fhearr le cosc a chur ar an bhfulaingt. |
| lexicalization | gle: an Búda |
| Galician | |
| has gloss | glg: Buddha (sánscrito-devanagari: बुद्ध, O Desperto, O Iluminado, que vén do radical "Budh", Despertar) é un título dado na relixión budista a aqueles que despertaron plenamente para a verdadeira natureza dos fenómenos e se puxeron a divulgar tal redescuberta aos demais seres. "A verdadeira natureza dos fenómenos" aquí quer dicir o entendemento de que todos os fenómenos son impermanentes, insatisfactorios e impersoais. Tornándose consciente desas características da realidade, sería posible vivir de maneira plena, libre dos condicionamentos mentais que causan a insatisfacción, o descontento, o sufrimento. |
| lexicalization | glg: Buda |
| Gujarati | |
| has gloss | guj: પરિચય સિદ્ધાર્થ ગૌતમ બુદ્ધ એ બૌદ્ધ ધર્મના સ્થાપક છે તથા હિંદુ ધર્મમાં વિષ્ણુના ૧૦ અવતારોમાં નવમા અવતાર ગણાય છે. ઇ.સ. પુર્વે ૫૬૩ માં બુદ્ધ નો જન્મ કપિલવસ્તુ નગરી માં શાલ્ક્ય પરિવાર માં થયો હતો. જન્મ સમયે તેનું નામ સિદ્ધાર્થ હતું. જન્મના કેટલાક દિવસો બાદ માતા નું અવસાન થતાં તેનો ઉછેર તેની માસી ગૌતમી એ કર્યો હતો. આથી તેને લોકોએ ગૌતમ કહીને બોલાવવાનું શરૂ કર્યું હતું. ગૌતમ બુદ્ધ ૮૦ વર્ષ જીવ્યા હતા. ગૌતમ બુદ્ધને શક્યમુનિ પણ કહેવાય છે. |
| lexicalization | guj: ગૌતમ બુદ્ધ |
| lexicalization | guj: બુદ્ધ |
| Serbo-Croatian | |
| has gloss | hbs: Siddharta Gotamo,kojeg su nazvali Budom - Prosvetljeni, osnivač budističke religije, rođen je oko 560. god pre Hrista, a umro je u osamdesetoj godini. Živeo je na severoistoku Indije u vreme kada je to područje bilo jedno od najvećih središta intelektualne i duhovne delatnosti. |
| lexicalization | hbs: Gautama Buddha |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | hbs: Buda |
| lexicalization | hbs: Буда |
| Hebrew | |
| has gloss | heb: בבודהיזם, המושג בּוּדְהָה (מסנסקריט, बुद्ध, "זה שהתעורר") מתייחס לאדם שחווה הארה והגיע למצב של נירוואנה. המושג אינו מתייחס לאדם ספיציפי, אלא למצב ההארה, על-פי המסורת הבודהיסטית היו רבים שזכו להגיע אליו. בזרם הטהרוואדה, למשל, מונים 28 בודהות, כשהאחרון עד כה (והידוע ביותר) הוא הבודהה סידהרתה גאוטמה, שחי במאה ה-6 לפנה"ס. כאשר מדברים באופן סתמי על "הבודהה", מבלי לציין באיזה בודהה מדובר, הכוונה היא על-פי רוב לבודהה זה. |
| lexicalization | heb: בודהה |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | heb: בודה |
| Hindi | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | hin: बुद्ध |
| Croatian | |
| has gloss | hrv: Buda, čije ime doslovno znači "onaj koji je probuđen", je po svemu sudeći, bio povijesna ličnost, iako su povijesni podaci o njemu malobrojni. Zahvaljujući zagovorniku načela budizma, caru Asoki, poznato je da se Sidarta rodio u Lumbini kod Kapilavasta. |
| lexicalization | hrv: Buda |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | hrv: Búda |
| Hungarian | |
| lexicalization | hun: Buddha |
| Armenian | |
| has gloss | hye: Բուդդան (Սիդհարթա Գաութամա) (մ.թ.ա. 624-544) բուդդայականության հիմնադիրն է։ Բուդդա նշանակում է լուսավորյալ, ճշմարտությանը հասու եղած, պայծառացած մարդ։ |
| lexicalization | hye: Բուդդա |
| Interlingua (International Auxiliary Language Association) | |
| lexicalization | ina: Buddha |
| Indonesian | |
| has gloss | ind: Buddha (Bahasa Sansekerta: बुद्ध berarti. Mereka yang Sadar, Yang mencapai pencerahan sejati. dari perkataan Sansekerta: "Budh", untuk mengetahui) merupakan gelar kepada individu yang menyadari potensi penuh mereka untuk memajukan diri dan yang berkembang kesadarannya. Dalam penggunaan kontemporer, ia sering digunakan untuk merujuk Siddharta Gautama, guru agama dan pendiri Agama Buddha (dianggap "Buddha bagi waktu ini"). Dalam penggunaan lain, ia merupakan tarikan dan contoh bagi manusia yang telah sadar. |
| lexicalization | ind: Buddha |
| Italian | |
| has gloss | ita: Un Buddha (in italiano anche Budda) - sanscrito e pāli Buddha (बुद्ध); cinese , abbreviato ; giapponese abbreviato ; coreano Bulta (불타) abbreviato Bul (불); vietnamita Phật-đà abbreviato Phật - tibetano Sangs-rgyas; è, come dice il nome, un "risvegliato" (buddha è infatti il participio passato del sanscrito budh, prendere conoscenza, svegliarsi) ed indica, secondo il Buddhismo, un essere che ha raggiunto l'illuminazione (bodhi) e in particolare il massimo grado di essa (samyaksaṃbodhi). |
| lexicalization | ita: Buddha |
| Javanese | |
| has gloss | jav: Buda utawi Buddha saking Basa Sansekreta: बुद्ध , tegesipun Ingkang Wungu, Ingkang Sampun Dugi Ing Papadhang Estu. Tembung punika dipunpendhet saking tembung Sansekreta: "Budh", kanggé mangertosi). Tembung punika ugi gelar ingkang dipuncaosaken dhumateng titiyang ingkang sampun sadhar mangembangaken potènsi pribadhinipun piyambak kaliyan ingkang sampun ngembang kasadharipun. Ing panganggé wekdal samangké, tembung punika asring ngarujuk dhumateng Siddhartha Gautama, guru agami lan ingkang yasa ngadhegaken Agami Buddha (ugi dipunanggep "Buddha kangge wekdal samangké"). Ing pangangé ingkang sanès, tegesipun tuladha kanggé manungsa ingkang dipunparingi kasadharan. |
| lexicalization | jav: Buddha |
| Japanese | |
| has gloss | jpn: 仏陀（ブッダ、梵：बुद्ध buddha）は、仏ともいい、悟りの最高の位「仏の悟り」を開いた人を指す。buddha はサンスクリットで「目覚めた人」「体解した人」「悟った者」などの意味である。 |
| lexicalization | jpn: 仏陀 |
| lexicalization | jpn: 如来 |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | jpn: ぶっだ |
| lexicalization | jpn: ほとけさま |
| lexicalization | jpn: ほとけ |
| lexicalization | jpn: 仏様 |
| lexicalization | jpn: 仏 |
| Kannada | |
| lexicalization | kan: ಬುಧ್ದ |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | kan: ಗೌತಮ ಬುದ್ಧ |
| Georgian | |
| has gloss | kat: ბუდა (სანსკრ. ბუდჰა, სიტყვასიტყვით - გასხივოსნებული), ბუდისტურ რელიგიაში არსება, რომელმაც მიაღწია უმაღლეს სიწმინდეს, ნირვანას. ბუდისტურ პანთეონში მარავალი ბუდა არსებობს, მაგრამ ამ სახელით უმეტესად მოიხსენიებენ ჩრდილოეთ ინდოეთში, თანამედროვე ნეპალის სამხრეთ საზღვარზე მცხოვრები შაკიების ტომის ბელადის ძეს სიდჰართა გაუტამას, რომელსაც ბუდიზმის შექმნას მიაწერენ. |
| lexicalization | kat: ბუდა |
| Kazakh | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | kaz: Бұддһа |
| Central Khmer | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | khm: ពុទ្ធ |
| lexicalization | khm: ព្រះពុទ្ធ |
| Korean | |
| has gloss | kor: 부처(불타; 붓다, )는 불교에서 깨달음을 얻은 사람을 부르는 말이다. 불교에서 모든 생물은 전생의 업보를 안고 살며 그 업보가 사라질 때까지 윤회한다고 하는데, 해탈에 이르러 완전한 깨달음을 얻으면 윤회를 벗어난다고 한다. 석가모니 부처는 누구나 부처가 될 수 있다고 설하였으며 이 부처가 됨을 성불(成佛)이라 한다. 석가모니 부처는 소승불교 교리에서의 28부처 중 하나이나, 일반적으로 부처라 하면 석가모니를 가리킨다. |
| lexicalization | kor: 부처 |
| Lao | |
| has gloss | lao: ພຣະພຸດທະເຈົ້າຫມາຍເຖິງຜູ້ກໍ່ຕັ້ງພຣະພຸດທະສາດສະຫນາ ກ່ອນ ຄ.ສ ໕໖໓ ກຳເນີດໃນເຊື້ອສາຍສາກະຍະວົງ ແຫ່ງເມືອງກະບີນລະພັດ ປະເທດອິນເດຍ ເດີມຊື່ສິດທັດຖະ ແປວ່າຜູ້ສຳເລັດທຸກຄວາມປາຖນາ. ຄົນສາສະນາອື່ນ ເອີ້ນ: ພຣະໂຄດົມ, ພຣະໂຄຕະມະ ເຊິ່ງຄຳເອີ້ນ ທຳມະດາ ພຣະພຸດທະອົງ/ພຣະບໍຣົມມະສາດສະດາ, ພຣະສັມມາສັມພຸດທະເຈົ້າ, ພຣະສາກະຍະມຸນີ, ພຣະສັບພັນຍູ, ພຣະຊິນນະສີ, ພຣະທະສະພະລະຍານ,ພຣະຕະຖາຄົດ ແມ່ນຊາວພຸດ ແລະ ສາວົກ ເອີ້ນ ເພື່ອຍົກສູງ. |
| lexicalization | lao: ພຣະພຸດທະເຈົ້າ |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | lao: ພຸດທະ |
| Lithuanian | |
| has gloss | lit: Buda (nū sanskrėta žuodė बुद्, katras reišk „atbudes“) īr Budėzma termins, katras reišk atbudosė, nūšvėitima patīrosė būtībe. Dažnā buda īr vadėnams budėzma pradėninks Sidharta Gautama, no vagol budėzma diesnius kuožnas prietelis gal pataptė buda, tudie Gauthama nebova nē pėrms nē paskotėnis Buda. Buda nier ni dievs, ni pranašos, ni valduovs, ons īr tėktās muokītuos, katras paded žmuoniem pasėiktė nūšvėitėma. |
| has gloss | lit: Apie budizmo pradininką skaitykite straipsnyje Sidharta Gautama Buda (skr. Buddha, बुद्ध, pažodžiui – „atbudęs“) budizme – atbudusi, arba pasiekusi nušvitimą, būtybė. Siaurąja prasme Buda vadinamas budizmo pradininkas Buda Šakjamunis (princas Sidharta Gautama), kuris atbudęs pradėjo skleisti savo patirtį kaip budizmo mokymą kitiems žmonėms. Tačiau Buda Šakjamunis nelaikomas nei pirmuoju, nei paskutiniuoju buda. Pagal budizmą, buda gali tapti kiekvienas, pažinęs Dharmą ir patyręs nušvitimą. Laikoma, kad istorijoje budų yra buvę labai daug. Buda (tiek istorinis, tiek apskritai) nėra nei dievas, nei vadovas, nei pranašas. Jis tėra mokytojas, padedantis kitiems siekti tapti buda. |
| lexicalization | lit: buda |
| Malayalam | |
| lexicalization | mal: ബുദ്ധന് |
| Marathi | |
| has gloss | mar: गौतम बुद्ध बुद्ध धर्माचा संस्थापक सिद्धार्थ गौतम ( संस्कृत; पाली: सिद्धाथ्थ गोतम ) हा भारतीय उपखंडाच्या उत्तर विभागातील अध्यात्मिक गुरू. बौद्धमतानुयायी याला वर्तमानातील सर्वश्रेष्ठ बुद्ध (संमासंबुद्ध) मानतात. त्याच्या जन्माचा व मृत्यूचा नेमका काळ निश्चितपणे सांगता येत नाही. विसाव्या शतकातल्या इतिहासकारांच्या मते, इसपू. 563 ते इसपू. 483 हा त्याचा जीवनकाळ. अलिकडील काळातील संशोधक विद्वानांनी ठामपणे व्यक्त केलेल्या मतानुसार, बुद्धाच्या मृत्यूचा सन इसपू. 400 च्या अल्याड किंवा पल्याड 20 वर्षे असा असावा, तथापि यावरही मतैक्य नाही. शाक्यमुनी (शाक्यांचा मुनी) -हे गौतमाचेच दुसरे नांव- हा बौद्ध धर्माचा मुख्य स्तंभ. त्याची जीवनकहाणी, त्याची प्रवचने, आणि त्याने घालून दिलेले मठवासाचे नियम पवित्र मानून अनुयायांनी त्याच्या मृत्यूनंतर संकलित केले आणि मौखिक परंपरेने पिढ्यानपिढ्या जतन केले . गौतमाच्या मानल्या जाणाऱया विविध शिकवणुकीचा ठेवा पाठांतराद्वारे एका पिढीकडून दुसऱया पिढीकडे सुपूर्द होत गेला. |
| lexicalization | mar: बुद्ध अवतार |
| Moksha | |
| has gloss | mdf: Будда (Йасаф) – Ригведань коряс Майя оцязоравать цёрась. Буддань шачема лемоцоль Сиддхартха Гаутама. Кунардонь грузинонь Балавариани китапса сонь лемоцоль Балавар. Рузонь кунардонь сёрмадомава сонь лемозь Йосафатокс, оцязоронь цёракс. |
| lexicalization | mdf: Будда |
| Macedonian | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | mkd: Буда |
| Malay (macrolanguage) | |
| lexicalization | msa: Buddha |
| Mirandese | |
| has gloss | mwl: Buda (sánscrito-debanagari: बुद्ध, trasliterado Buddha, que quier dezir Çperto, Eiluminado, de l radical Budh-, "çpertar") ye un títalo dado na filosofie budista àqueilhes que çpertórun plenamente para la berdadeira natureza de l fenómenos i se punirun a dibulgar tal reçcubierta als demales seres. "La berdadeira natureza de l fenómenos", eiqui, quier dezir l antendimiento de que todos ls fenómenos son ampermanentes, ansastifatórios i ampessoales. Tornando-se cunciente dessas caratelísticas de la rialidade, serie possible bibir de maneira plena, lhibre de ls cundicionamientos mentales que causan la ansastifaçon, l çcuntentamiento, l sofrimiento. |
| lexicalization | mwl: Buda |
| Burmese | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | mya: ဗုဒ္ဒ |
| Low German | |
| has gloss | nds: De Titel Buddha kummt ut de Spraak Sanskrit un meent „en Misch, de opwaakt is“. Dorvun kummt dann ok dat Woort för de Religion Buddhismus. |
| lexicalization | nds: Buddha |
| Nepali | |
| lexicalization | nep: बुद्ध |
| Dutch | |
| has gloss | nld: | | |- | |- | |} Een Boeddha is iemand die complete en volledige verlichting gerealiseerd heeft. Boeddha verwijst niet naar een persoon, maar naar de hoogste bewustzijnstoestand. |
| lexicalization | nld: Boeddha |
| Pali | |
| lexicalization | pli: Buddha |
| Polish | |
| has gloss | pol: Budda (skr. बुद्ध buddha – przebudzony, oświecony; chiń. fo (佛), fotuo (佛陀); kor. bul, pult'a; jap. butsu, butsuda, budda (仏陀); wiet. phât, phât-ba; tyb. sangdzie (sangs.rgyas): sang – oczyszczony z negatywnych emocji, dzie – z rozwiniętymi w pełni doskonałymi właściwościami umysłu). |
| lexicalization | pol: Budda |
| lexicalization | pol: Buddowie |
| Portuguese | |
| has gloss | por: Buda (sânscrito-devanagari: बुद्ध, transliterado Buddha, que significa Desperto, Iluminado, do radical Budh-, "despertar") é um título dado na filosofia budista àqueles que despertaram plenamente para a verdadeira natureza dos fenômenos e se puseram a divulgar tal redescoberta aos demais seres. "A verdadeira natureza dos fenômenos", aqui, quer dizer o entendimento de que todos os fenômenos são impermanentes, insatisfatórios e impessoais. Tornando-se consciente dessas características da realidade, seria possível viver de maneira plena, livre dos condicionamentos mentais que causam a insatisfação, o descontentamento, o sofrimento. |
| lexicalization | por: Budas |
| lexicalization | por: Buda |
| Moldavian | |
| has gloss | ron: Buddha (Sanskrit, Pali, altele: literal Cel Treaz, din rădăcina: √budh, "a trezi") este un titlu folosit în Budism pentru toţi cei care şi-au împlinit potenţialul de dezvoltare personală, descoperindu-şi luminarea (bodhi), deşi este adesea folosit pentru a se referi la Siddhartha Gautama, fondatorul Budismului. |
| lexicalization | ron: Buddha |
| Russian | |
| has gloss | rus: Бу́дда (, буквально — «пробудившийся») в буддизме — достигший просветления (бодхи). В более узком значении Будда — эпитет Сиддхартхи Гаутамы являющегося, согласно буддийской традиции, основателем буддизма. |
| lexicalization | rus: Будда |
| lexicalization | rus: Будды |
| Sanskrit | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | san: बुद्ध |
| Sicilian | |
| has gloss | scn: Buddha (dâ radici sànscrita budh) signìfica littirarmenti lIlluminatu o larrisbigghiatu. Cù stu tèrmini si ntinni n'ginirali tutti chiddi chi hannu accanzatu la stinziuni dû propriu ego (ju) pisiculòggicu e hannu jiutu ô di là dâ cumprinziuni dâ rialtà parziali (o rilativa). |
| lexicalization | scn: Buddha |
| Sinhala | |
| lexicalization | sin: ගෞතම බුදුරජාණන් වහන්සේ |
| Slovak | |
| has gloss | slk: Budha (skt. बुद्ध buddha, dosl.: prebudený; číns. fo, jap. bucu, kórej. pul) je v budhizme prebudená osobnosť, každý, kto dosiahol prebudenie (k pravde). Podľa učenia budhizmu existujú dva druhy budhov: * samjaksambudha (skt., pálí: sammásambudha) - plne osvietená bytosť, napr. Gautama Budha. Pred ním žilo niekoľko takýchto budhov, ale nikdy nie súčasne. * pratjekabudha (skt., pálí: paččekabudha) - niekto, kto vlastnými silami bez pomoci učiteľa dosiahol stav blízky stavu arhata, nepatrí do spoločenstva (sanghy) a nesnaží sa sprostredkovať prebudenie iným, preto sa nazýva aj osamelý alebo mlčiaci budha, pôvodne patrili medzi tzv. šramanov. V mahájánovom budhizme predstavuje pojem budhu všeobecne platný princíp: každá bytosť má "budhovskú prirodzenosť" a môže sa stať budúcim budhom. |
| lexicalization | slk: budha |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | slk: Budha |
| Slovenian | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | slv: Buda |
| Castilian | |
| has gloss | spa: Buda (en sánscrito ) es un nombre honorífico con contenido religioso que se aplica a quien ha logrado un completo despertar espiritual. En el marco religioso indio en donde se desarrolla el budismo, este despertar implica un estado de tranquilidad mental. Esto sucede tras transcender el deseo o ansia (lobha), la aversión (dosha) y la confusión (moha)'. |
| lexicalization | spa: Buda |
| Albanian | |
| has gloss | sqi: Buda (Budd´ha: Sanksrit, Pali, ndryshe: fj.p.fj. " I Zgjuari ") është emër që përdoret në Budizëm për këdo që ka gjetur dritërimin (`bod`hi`). Fjala Budd`ha përdoret zakonisht edhe për Sidd´hart´ha Gautama (themeluesi historik i Budizmit) ose Hotei (Budën e majmë buzëqeshës, shpesh i parë në shtatore të vogla). Guatama Buda ishte një princ që qe kureshtar mbi jetën pas vdekjes. Sipas gojëdhënës, ai u ul nën një pemë të gjërë të quajtur ``bod`hi`` dhe i`u betua vetes se nuk do ta linte këtë ndenjë (vend), derisa të gjente të vërtetën e jetës mbi vdekjen. Dhe ai e gjeti më vonë pas shumë vitesh, pasi la pas çdo gjë lëndore e sendore. |
| lexicalization | sqi: Buda |
| Serbian | |
| has gloss | srp: :За историјску личност види Готама Буда. Буда (пали/санскрит: буддха - будан) је звање у будизму које се даје особи која је постигла потпуно пробуђење, односно будност. |
| lexicalization | srp: буда |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | srp: Буда |
| Swedish | |
| has gloss | swe: Buddha eller Budda är ett sanskrit- och paliord som betyder "uppvaknad" eller "upplyst" (från en indoeuropeisk rot *bhewdh- med betydelsen "underrättad", "gjord medveten", som även finns i svenskans bud, bjuda, m.fl.). Ordet används som hederstitel i flera tankesystem med indiskt ursprung, av vilka det mest kända är buddhismen, som fått sitt namn från just denna titel. |
| lexicalization | swe: buddha |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | swe: Buddha |
| Tamil | |
| has gloss | tam: பௌத்தத்தில் புத்தத்தன்மை(சமஸ்கிருதம்:புத்தத்துவம், பாளி:புத்தத்த, அல்லது (இரண்டிலும்) புத்தபாவம்) என்பது முற்றிலும் போதியினை உணர்ந்த நிலையினை குறிக்கும். இந்நிலையை சம்யக்சம்போதி என அழைப்பர், அதாவது பரிபூரண போதிநிலை ஆகும். இந்நிலையினை அடைந்த ஒருவரை புத்தர் என அழைப்பர். |
| lexicalization | tam: புத்தத்தன்மை |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | tam: புத்தன் |
| lexicalization | tam: புத்தர் |
| Telugu | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | tel: గౌతమ బుద్ధుడు |
| Tagalog | |
| has gloss | tgl: Nagmula ang salitang Buddha sa sanskrit na nangangahulugang "Ang Naliwanagan" o "Ang Gising". Ang buddha ay sino mang nilalang na gising o naliwanagan, at permanenteng napaglabanan ang galit, kasakiman, at kamangmangan, at nakamit ang kakalasan mula sa pagdurusa, ang kalagayang ito ay maibubuod bilang Nirvana. Ang pamagat o katawagang ito ay kadalasang tumutukoy sa historikal na buddha na si Siddharta Gautama , ang nag tatag ng Budismo. |
| lexicalization | tgl: Buddha |
| Thai | |
| has gloss | tha: ::สำหรับพระศาสดาองค์ปัจจุบันของพระพุทธศาสนา คือ เจ้าชายสิทธัตถะ ดูได้ที่ พระโคตมพุทธเจ้า พระสัมมาสัมพุทธเจ้า เป็นพระบรมศาสดาของพระพุทธศาสนา พุทธศาสนาทั้งฝ่ายเถรวาทและมหายานนับถือพระพุทธเจ้าว่าเป็นศาสดาของตนเหมือนกันแต่รายละเอียดปลีกย่อยต่างกัน ฝ่ายเถรวาทให้ความสำคัญกับพระพุทธเจ้าองค์ปัจจุบันคือพระโคตมพุทธเจ้า และกล่าวถึงพระพุทธเจ้าในอดีตกับในอนาคตบ้างแต่ไม่ให้ความสำคัญเท่า ฝ่ายมหายานนับถือพระพุทธเจ้าของฝ่ายเถรวาททั้งหมดและมีการสร้างพระพุทธเจ้าเพิ่มเติมขึ้นมาจนบางองค์มีลักษณะคล้ายเทพเจ้าของศาสนาฮินดู |
| lexicalization | tha: พระพุทธเจ้า |
| lexicalization | tha: พุทธะ |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | tha: พระโพธิสัตว์ |
| Tok Pisin | |
| has gloss | tpi: Buda (long tok Inglis Buddha) em i niknem bilong Sidarta. Sidarta em i man i stap long India 2500 yia bipo. |
| lexicalization | tpi: Buda |
| Turkish | |
| has gloss | tur: Buda ya da Buddha, Sanskrit dilinde “uyanmak,idrak etmek, bilinçlenmek” anlamına gelen “budh” fiilinin geçmiş zaman kipidir. "Uyanmış, idrak etmiş, bilinçlenmiş” anlamına gelir. |
| lexicalization | tur: Buda |
| lexicalization | tur: Buddhalar |
| lexicalization | tur: Buddha |
| Ukrainian | |
| has gloss | ukr: Будда — дев'ятий канонічний аватар Вішну. Втілення Вішну як Гаутами Будди не визнається буддистами. Дана інкарнація є символом глибокої ворожості індуїстів стосовно буддистів, їхня повна неповага до буддійських навчань. Бгаґавата Пурана говорить, що «у формі Будди Вішну вводить в оману єретиків» (тобто буддистів). Іншими словами, втілене божество проповідує оману, що заслуговує осуду . |
| lexicalization | ukr: Будда |
| Urdu | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | urd: بدھ |
| Vietnamese | |
| has gloss | vie: Phật là chữ viết tắt của Phật-đà (zh. 佛陀), đây là danh hiệu phiên âm từ tiếng Phạn hoặc Pali buddha बुद्ध (bo. sangs rgyas སངས་རྒྱས་) sang Hán-Việt; dịch ý là Giác giả (zh. 覺者), tức “Người tỉnh thức”. Một cách gọi khác là Bụt (đọc Nôm chữ 孛 hoặc 侼). |
| lexicalization | vie: Phật |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | vie: phật |
| Chinese | |
| has gloss | zho: 佛陀（梵文：，Buddha），在漢語裡有種種不同的音譯名，因為佛教初期自西域傳入中國，而西域語言眾多，嘗見的譯名有「佛、浮陀、休屠、浮屠、浮圖、浮頭、勃陀、勃馱、部多、部陀、毋陀、沒馱、沸馱、步他、復豆、佛圖、物他、馞陀、沒陀」等。 |
| lexicalization | zho: 佛 |
| Zulu | |
| has gloss | zul: uBudha, (noma Buddha ngesiPali nesiNgisi) wenkolo kaBudha, ungumuntu ube ekhanyisa. Akuzwi intukuthelo futhi akuhlupheki. Uphelile ngakuzalwa kabusha ngoba uqonda isimo semhlobo, ngakho-ke ukhulula eNirvana. Igama "uBudha" uyasebenziswa futhi yena Siddharta Gautama, ungumlandeli wenkolo kaBudha wokuqala. uBudha akungusithixo. Inkolo kaBudha akukholwi ngezithixo. Abantu bonke bazokwazi ukuba uBudha, uma bafunda ihlakanipho nobuntu nothando. |
| lexicalization | zul: uBudha |
| Links | |
|---|---|
| similar | e/simple/Buddha |
Lexvo © 2008-2024 Gerard de Melo. Contact Legal Information / Imprint
