| Meaning | |
|---|---|
| Old English (ca. 450-1100) | |
| has gloss | ang: Sēo æcs is ealdorlic and eallic tōl þe wæs gebrȳced þūsendum gēara tō scieppenne, tō clēofenne and snīðenne wudu, tō gadrienne timber, swā wǣpen, and swā gewuna and mǣrsiende tācen. Sēo æcs hæfþ fela andwlitena and betǣhtena brȳca, ac gemǣnelīce is æcs on æcshēafod mid handlan, oþþe helfe. |
| lexicalization | ang: æcs |
| Arabic | |
| has gloss | ara: الفأس هو أداة زراعية تستخدم للتحطيب وتقطيع أغصان الأشجار, قديمأ أستخدم الفأس كسلاح في الحروب وأشتهر باستخدامه الفايكنغ وغيرهم. وفي مصر يستخدم نوع خاص من الفؤس من قبل الفلاحين المصريين وعمال الترحيلة في حفر وقلب التربة لتهيئتها للزراعة وشق قنوات الري. |
| lexicalization | ara: فأس |
| Aragonese | |
| has gloss | arg: :Iste articlo ye sobre a ferramienta. Ta la organizazión chobenil se beiga Astral (Mozardalla) |
| lexicalization | arg: estral |
| Mapuche | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | arn: toki |
| Assamese | |
| has gloss | asm: কুঠাৰ |
| lexicalization | asm: কুঠাৰ |
| Asturian | |
| has gloss | ast: Un hachu ye una ferramienta con un filu metálicu que ta fixáu de forma segura a un mangu, xeneralmente de madera. |
| lexicalization | ast: Hachu |
| Avaric | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | ava: гІащтІи |
| Azerbaijani | |
| has gloss | aze: thumb|Balta Balta - metalik kəsici tilə malik olan, sapaqda bərk oturdulmuş alətdir. |
| lexicalization | aze: balta |
| Bavarian | |
| has gloss | bar: A Åxt oda àà a Hàkà is a Wèrkzeig und Wåffn zuăgleich, wèjche aus àm Keil aus Ståhl und àm hèjzeăn Stèj bestäht. Im Gegnsatz zum Beil weăd a Hàkà meistns beidhändig gfiăd. A Hàkà weăd noămàlăweis zum Hàckn vo Hòiz oda Fèjn vo Bàm òis Wèrkzeig benutzt. Äxte hàn friaà àà fiăn Kriăg heăgnómmà woăn, sèjchàne Äxt nennt ma Streitäxt. |
| lexicalization | bar: Axt |
| lexicalization | bar: Åxt |
| Bosnian | |
| has gloss | bos: Sjekira je vrsta alata koji se u pravilu koristi za sječenje ili cijepanje drva, dok se u ostalim primjenama može koristiti kao oružje. Sjekira se sastoji od metalnog dijela (oštrice) i drške koja može biti izrađena od različitih materijala. |
| lexicalization | bos: Sjekira |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | bos: sjekiretina |
| lexicalization | bos: sjekirčetina |
| lexicalization | bos: sjekira |
| Bishnupriya | |
| has gloss | bpy: মাচাডো (পর্তুগীজ:Machado), এহান ব্রাজিলর খামুঙ লয়ার মিনাস জেরায়িস রাজ্যর পৌরসভা আহান। |
| lexicalization | bpy: মাচাডো |
| Breton | |
| has gloss | bre: Ur vouchal a zo ur benveg dezhañ ul lavnenn metal (dir peurliesañ) stag ouzh un troad koad. Implijet e vez da drochañ koad peurliesañ, met bet eo bet implijet evel arm ivez. C'hoarvezout a ra ivez e vefe implijet gant ar bomperien pa rankont distruj dorioù. |
| lexicalization | bre: bouc'hal |
| Bulgarian | |
| has gloss | bul: Брадвата (секира, топор) е инструмент, който се е използвал векове наред за придаването на форма, цепенето или рязането на дърва, като оръжие в миналото и като символ на царственост и на благородност в някои древни цивилизации. Брадвата има много форми при различната специализация, но основно тя се състои от глава на брадвата (частта, с която се реже) и дръжка. |
| lexicalization | bul: брадва |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | bul: секира |
| lexicalization | bul: топор |
| Catalan | |
| has gloss | cat: Una destral és una eina amb un tall metàl·lic que està fixat, a través dun trau o forat normalment quadrangular i que rep el nom de ullera de la destral o ull de la destral, a un mànec, generalment de fusta. Lextrem pla de la fulla duna destral, oposat al del tall, rep el nom dullera , esquena de la destral, cabota, cua o cabossa de la destral. La part de la fulla compresa entre el tall i la ullera sol rebre el nom de espasa de la destral. |
| lexicalization | cat: destral |
| Chamicuro | |
| lexicalization | ccc: ame |
| Czech | |
| has gloss | ces: Sekera je ruční pracovní nástroj, používaný především k opracovávání dřeva sekáním. Podobně jako mnoho jiných nástrojů byla v minulosti používána též jako sečná zbraň. Používá se i v potravinářství k dělení větších kusů masa či k sekání kostí mrtvých zvířat, tedy v řeznictví. |
| lexicalization | ces: sekera |
| lexicalization | ces: sekyra |
| Chechen | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | che: диг |
| Cherokee | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | chr: ᎦᎷᏯᏍᏘ |
| Church Slavic | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | chu: брадꙑ |
| lexicalization | chu: сѣчиво |
| Mandarin Chinese | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | cmn: fǔ tou |
| lexicalization | cmn: 斧头 |
| lexicalization | cmn: 斧頭 |
| lexicalization | cmn: fu |
| lexicalization | cmn: qiang |
| lexicalization | cmn: 斨 |
| lexicalization | cmn: 鈇 |
| Danish | |
| has gloss | dan: En økse er et spåntagende/flækkende håndværktøj til at arbejde i træ. Oftest udført som et kileformet hoved af jern med påsat træskaft parallelt med æggen. Modsat æggen sidder nakken, der næsten opfordrer til at man slår på den med en mukkert, hvis øksen sidder fast i et stykke brænde, men det kan kun frarådes, da man presser skafthullet bredere og dermed får hovedet til at sidde løst på skaftet. |
| lexicalization | dan: økse |
| German | |
| has gloss | deu: Die Axt, oberdeutsch auch Hacke genannt, ist ein Werkzeug und besteht im allgemeinen aus einem stählernen Keil (dem Blatt), der auf einem Holzstab (dem Stiel oder Schaft) befestigt ist. Im Unterschied zum Beil wird die Axt üblicherweise mit beiden Händen geführt. Der Keilwinkel der Axt beträgt etwa 10°. Ihre Form ergibt sich aus dem Anwendungsfall. Quer geschäftete Geräte werden als Dexel bezeichnet. Sie wird heutzutage zur Bearbeitung von Holz verwendet. |
| lexicalization | deu: Axt |
| lexicalization | deu: Beil |
| lexicalization | deu: Streitaxt |
| Egyptian (Ancient) | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | egy: minb |
| Modern Greek (1453-) | |
| lexicalization | ell: τσεκούρι |
| lexicalization | ell: πέλεκυς |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | ell: πελέκι |
| Esperanto | |
| has gloss | epo: Hakilo estas akra ilo por haki, t. e. frapi por tranĉe dispartigi. Hakilo estas maldelikata ilo, per kiu oni tranĉas per ripetata batado, ĉefe arbojn kaj ligno. Ĝi konsistas el larĝa, dika, peza klingo padelforma kaj pli-malpli longa tenilo. |
| lexicalization | epo: hakilo |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | epo: toporo |
| Estonian | |
| has gloss | est: Kirves on tööriist, mida kasutatakse raiumiseks, lõhestamiseks ja tahumiseks. Juba ammustest aegadest on kirvest kasutatud ka relvana ning rituaalse või heraldilise sümbolina. |
| lexicalization | est: kirves |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | est: sõjakirves |
| Basque | |
| has gloss | eus: Aizkora bat egurrezko heldulekudun eta metalezko ahodun tresna bat da, egurra edo zenbait lekuetan ere harri leunak mozteko erabiltzen dena. Garai batean ehizarako eta borrokarako ere erabili izan zen. |
| lexicalization | eus: aizkora |
| Persian | |
| has gloss | fas: تَبَر ابزاری است از آهن با دسته چوبی یا آهنی که با آن چوب را میشکافند و خرد میکنند. ار نوعی تبر به نام تبر یخ نیز برای صعود از آبشارهای یخی یا یخچالهای طبیعی استفاده میشود. |
| lexicalization | fas: تبر |
| Finnish | |
| has gloss | fin: Kirves on työkalu jonka terä on asennettu suorassa kulmassa varteen. Kirvestä käytetään puun veistoon, halkaisuun ja kaatamiseen. Perinteiseti kirveellä on veistetty kaatolovi ja puu on sitten sahattu poikki sahalla. Piilukirveitä on käytetty hirsien sivujen veistämiseen. Kirvestä on käytetty myös aseena sekä teloituksessa mestaamalla. Nykyaikaisen kirveen terä on terästä ja varsi muovikomposiittia. Terässä voi olla liukas ja korroosiolta suojaava pinnoite. |
| lexicalization | fin: kirves |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | fin: tappara |
| lexicalization | fin: kenkää |
| lexicalization | fin: rukkaset |
| lexicalization | fin: sotakirves |
| lexicalization | fin: potku |
| lexicalization | fin: potkut |
| Kalispel-Pend d'Oreille | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | fla: shelemìn |
| French | |
| has gloss | fra: Une hache est un outil formé dune lame de métal (dacier le plus souvent) attachée à un manche de bois. Elle est le plus souvent utilisée pour couper du bois, mais elle fut également employée comme arme. Les pompiers l'utilisent parfois pour ouvrir des portes. |
| lexicalization | fra: hache |
| Western Frisian | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | fry: bile |
| Irish | |
| lexicalization | gle: tua |
| Galician | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | glg: machada |
| lexicalization | glg: machado |
| Ancient Greek (to 1453) | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | grc: ἀξίνη |
| Haitian | |
| lexicalization | hat: rach |
| Serbo-Croatian | |
| has gloss | hbs: Sjekira je oruđe u obliku klina sa širokim sječivom. Služi za cijepanje, rezanje, sječenje i tesanje. U nekim kulturama i periodima je služila kao oružje. |
| lexicalization | hbs: Sjekira |
| lexicalization | hbs: balta |
| lexicalization | hbs: балта |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | hbs: sekira |
| lexicalization | hbs: sjekira |
| lexicalization | hbs: секира |
| lexicalization | hbs: сјекира |
| Hebrew | |
| has gloss | heb: גרזן הוא כלי בעל להב בולט, המשמש לכריתת עצים וכ כלי נשק קר עוד מהתקופה הפרה היסטורית. הגרזן בנוי מידית ארוכה שבקצה מותקן להב כבד ורחב. |
| lexicalization | heb: גרזן |
| Hindi | |
| has gloss | hin: कुल्हाड़ी या कुल्हाड़ा, (अन्य हिन्दी शब्दः फरसा या कुठार) एक औजार है, जिसको सदियों से लकड़ी को आकार देने या टुकड़े करने, जंगल से लकड़ी काटने, युद्ध मे एक हथियार के रूप में और एक औपचारिक प्रतीक के रूप में इस्तेमाल किया जाता है। कुल्हाड़ी को विभिन्न कार्यों के अनुसार कई रूप दिये गये हैं, लेकिन एक आम कुल्हाड़ी का एक लोहे या इस्पात का सिर और लकड़ी का हत्था होता है। |
| lexicalization | hin: कुल्हाड़ी |
| Croatian | |
| has gloss | hrv: Sjekira je vrsta alata koji se u pravilu koristi za sječenje ili cijepanje drva, dok se u ostalim primjenama može koristiti kao oružje. Sjekira se sastoji od metalnog dijela (glave) i drška koji može biti izrađen od različitih materijala, najčešće drveta a u tradiciji južne Europe su to uglavnom jasen, grab i bukva. |
| lexicalization | hrv: sjekira |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | hrv: sjekiretina |
| lexicalization | hrv: topor |
| Hungarian | |
| has gloss | hun: A balta kéziszerszám. Általában faragáshoz, aprításhoz, hasításhoz vagy lyukasztáshoz használjuk. A múltban fegyverként és vallási tárgyként is használták. Gyakori heraldikai szimbólum volt. |
| lexicalization | hun: balta |
| lexicalization | hun: fejsze |
| lexicalization | hun: szekerce |
| lexicalization | hun: leépítés |
| Armenian | |
| lexicalization | hye: գլխատում |
| lexicalization | hye: կացին |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | hye: տապար |
| Ido | |
| has gloss | ido: Hakilo esas utensilo qua konsistas ek metala lamo sekure ligita ye 90° angulo a ligna mancho. |
| lexicalization | ido: Hakili |
| lexicalization | ido: hakilo |
| Interlingua (International Auxiliary Language Association) | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | ina: hacha |
| Indonesian | |
| has gloss | ind: Kapak (atau kadang disebut dengan kampak) adalah sebuah alat yang biasanya terbuat dari logam, bermata yang diikat pada sebuah tangkai, biasanya dari kayu. Kapak adalah salah satu alat manusia yang sudah sangat tua usianya, sama umurnya dengan saat manusia pertama kali membuat alat dari batu dan kayu. |
| lexicalization | ind: kapak |
| Icelandic | |
| has gloss | isl: :Öxi er einnig nafn á fjallvegi á Austurlandi Íslands. Öxi (eða exi ) er handverkfæri sem notað er við smíðar til að kljúfa timbur og breyta lögun þess. Einnig eru axir stundum notaðar sem vopn í bardaga. Í Íslendingasögum er t.d. stundum talað um silfurreknar og gullreknar axir og í Hringadróttinssögu bar dvergurinn Gimli exi sem vopn. |
| lexicalization | isl: öxi |
| Italian | |
| has gloss | ita: La scure è un attrezzo utilizzato per labbattimento degli alberi o per la spaccatura del legname. È la versione più grande dellaccetta. |
| lexicalization | ita: scure |
| lexicalization | ita: ascia |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | ita: accetta |
| Japanese | |
| has gloss | jpn: 斧（おの）とは道具または武器のひとつである。木を伐採し成型するほか、武器および儀式もしくは紋章のシンボルとして何千年間にわたり使用されている、世界中に遍在する古い道具である。和語では「よき」とも呼んだ。 |
| lexicalization | jpn: 斧 |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | jpn: アックス |
| Kannada | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | kan: ಕುಠಾರ |
| Georgian | |
| lexicalization | kat: ცული |
| lexicalization | kat: ნაჯახი |
| Kazakh | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | kaz: балта |
| Khakas | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | kjh: палты |
| Kongo | |
| has gloss | kon: Soka ikele kisalilu ya makasi ya kibende. Bau kusalila soka na kupasula nti. |
| lexicalization | kon: soka |
| Korean | |
| has gloss | kor: 도끼는 고대부터 사용되어 오던 연장, 무기의 일종으로 주로 나무를 자르기 위한 용도로 많이 사용된다. 도끼는 날이 있는 머리부분과 손으로 잡을 수 있는 손잡이 부분으로 구분되며, 머리부분의 재질에 따라 돌도끼, 청동도끼, 쇠도끼 등으로 나뉠 수 있다. 도끼는 청동기시대부터 사용되어 왔으며, 인류의 오래된 무기 중의 하나이다. |
| lexicalization | kor: 도끼 |
| Kurdish | |
| lexicalization | kur: تهور |
| Latin | |
| has gloss | lat: Securis (-is, f.) est instrumentum utile ad lignum secandum vel ad pugnandum in proelio. Securis quoque est pars fascium qui a lictoribus ferebantur. |
| lexicalization | lat: securis |
| Latvian | |
| has gloss | lav: Cirvis ir darbarīks, kuru izmanto galvenokārt koksnes apstrādei, bet ticis izmantots arī kā ierocis (āva) un ceremoniāls vai heraldisks simbols. Tas ticis lietots jau pirms vairākiem tūkstošiem gadu. |
| lexicalization | lav: cirvis |
| Lingala | |
| has gloss | lin: Nsóka ezalí epasoli ya ebendé, esáleli mpɔ̂ na kopasola libáyá mpé nzeté. |
| lexicalization | lin: Nsóka |
| Lithuanian | |
| has gloss | lit: Kėrvis īr rakonds, senuovē dažnā nauduots ė kāp gėnklos. Kėrvi sodara medėnė lenkta ronkėna (kuots) ė metalėnė (geležėnė, bruonzėnė, varėnė, plėinėnė) galva, katra vėnuo posė maunas ont kuota, a kėts gals īr nosmailėnts ė skėrts kėrstė. Pagrėndėnė kėrvė paskėrtis - kapuotė medėina (skaldītė malkas, kėrstė medius, uoblioutė medė pavėršiu). |
| has gloss | lit: Kirvis – įrankis su dažniausiai metaline galva ir mediniu kotu. Įrankis pritaikytas kirsti medį, skaldyti malkas, statybai ar kapoti mėsą. |
| lexicalization | lit: kirvis |
| lexicalization | lit: Kėrvis |
| lexicalization | lit: mirties bausmė |
| Malayalam | |
| has gloss | mal: മരം വെട്ടാനും വിറകു കീറാനും ഉപയോഗിക്കുന്ന പണിയായുധമാണ് മഴു. മലബാറില് ചില സ്ഥലങ്ങളില് ഴ എന്നത് ലോപിച്ച് മൌ എന്നാണ് ഉച്ചരിക്കുന്നത്. അങ്കമഴു പഴയകാലത്ത് യുദ്ധത്തിനുപയോഗിച്ചിരുന്ന ഒരു ആയുധമാണ് അങ്കമഴു. വെങ്കലയുഗം മുതല് ഇത് പ്രചാരത്തിലിരുന്നു. കേരളോത്പത്തിയെക്കുറിച്ചുള്ള ഐതിഹ്യത്തിലെ പരശുരാമന്റെ മഴു പ്രസിദ്ധമാണ്. അതിപുരാതനകാലത്തു തന്നെ കേരളീയര്ക്ക് അങ്കമഴു സുപരിചിതമായിരുന്നു എന്നതിന്റെ തെളിവാണിത്. 11-ാം ശ.-ത്തില് ഇംഗ്ലണ്ടില് സര്വസാധാരണമായ ഒരായുധമായി അങ്കമഴു ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. തുടലുപയോഗിച്ച് കൈയില് ബന്ധിച്ചാണ് ഇതുകൊണ്ടുനടന്നിരുന്നത്. 16-ാം ശ.-ത്തില് ഇംഗ്ളണ്ടിലെ രാജാവിന്റെ അംഗരക്ഷകര്ക്കും മറ്റു പ്രമുഖ സൈനിക വിഭാഗങ്ങളില് പെട്ടവര്ക്കും അങ്കമഴു അപരിത്യാജ്യമായ ഒരായുധമായിരുന്നു. ഇംഗ്ളണ്ടിലെ രാജാവിന്റെയോ മറ്റു പ്രമുഖവ്യക്തികളുടെയോ മരണശേഷമുള്ള ചടങ്ങുകളില് സംബന്ധിക്കുന്ന സൈനികര് അങ്കമഴു ഇടതുകൈയില് തിരിച്ചുപിടിക്കുക പതിവായിരുന്നു. അങ്കമഴുവിന്റെ അഗ്രം കൂര്ത്തതും വായ്ത്തല മൂര്ച്ചയുള്ളതുമാണ്. |
| lexicalization | mal: മഴു |
| Marathi | |
| lexicalization | mar: कुर्हाड |
| Macedonian | |
| has gloss | mkd: Секира е орудие кое потекнува од древни култури низ целиот свет. Секирата претставува едноставен механизам со кого што може да се споредува и проследува модернизацијата на човештвото низ вековите, најпрво каменото доба па бронзеното доба и потоа железното доба. |
| lexicalization | mkd: секира |
| Maltese | |
| lexicalization | mlt: mannara |
| Maori | |
| lexicalization | mri: toki |
| Malay (macrolanguage) | |
| has gloss | msa: Kapak adalah sejenis peralatan pertukangan kayu yang digunakan sejak zaman dahulu kala lagi, dan wujud di dalam hampir setiap tamadun manusia. Kapak digunakan sejak beribu-ribu tahun dahulu untuk membelah kayu, memotong kayu, menebang pokok-pokok dan kayu balak. Selain itu, kapak juga digunakan sebagai senjata perang dan senjata pertahanan diri. Kapak juga digunakan sebagai alat dalam istiadat keagamaan dan upacara adat dan dijadikan sebagai simbol lambang heraldic. |
| lexicalization | msa: kapak |
| Erzya | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | myv: узере |
| Min Nan Chinese | |
| has gloss | nan: Pó͘-thâu sī iōng lâi chhò chhâ ê ke-si. |
| lexicalization | nan: Pó͘-thâu |
| Navaho | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | nav: tsénił |
| Narrinyeri | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | nay: drekurmi |
| Nepal Bhasa | |
| has gloss | new: पाः धाःगु छगू ज्याभः ख। थ्व ज्याभःयात वस्तुतेत पालेत छ्येलि। आपालः पाःय् पालिगु भाग नःया दयेकातै धाःसा ज्वनिगु भाग सिंया दयेकातै। नःया भागय् छखे ग्वारा लुइका म्वः दयेका तइ, म्वःया दथुइ च्वं क्वय् पाखें छगू ह्वः दयेका तइ गुकिलि सिंया चु तइ, म्वःया ल्युने पाचुसे च्वंका तइ, न्ह्यःने झ्वाः ताहाकः यानातइ, झ्वाःया न्ह्यनेया ब्व सालुकाः फाला चिंका तइ, फालाया न्ह्यनेया ब्वय् पाँय् तया धाः दयेका तइ। |
| lexicalization | new: पाः |
| Dutch | |
| has gloss | nld: Een bijl is een zwaar gereedschap met een snede om te hakken en te klieven. |
| lexicalization | nld: bijl |
| lexicalization | nld: hakbijl |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | nld: strijdbijl |
| Norwegian Nynorsk | |
| has gloss | nno: Ei øks er eit reiskap som består av eit øksehovud i metall eller stein og eit skaft, som oftast laga i tre eller plastikk. Øksehovudet har som regel ein skarp egg i den eine enden, mens den andre enden er butt. |
| lexicalization | nno: øks |
| Norwegian Bokmål | |
| lexicalization | nob: øks |
| Norwegian | |
| lexicalization | nor: øks |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | nor: stridsøks |
| Ottoman Turkish (1500-1928) | |
| lexicalization | ota: بالطه |
| Kapampangan | |
| has gloss | pam: Ing palakul (‘’axe’’ o ‘’ax’’ king Ingles) metung yang kasangkapan a libu-libu ra nang banuang gagamitan king pamanabas, pamamangal ampong pamamutut dutung, pamamutut trosu, antimong sandata, at anting sagisag kareng seremonias ampo kareng sagkal ning armas (coat of arms, in heraldry). Dakal ya alkus ampong espesial a gamit ing palakul, dapot keraklan, bibilugan ne ning metung a buntuk a maki pulu o talanan. |
| lexicalization | pam: palakul |
| Polish | |
| has gloss | pol: Siekiera, topór – najstarsze, nadal używane, złożone narzędzie i broń obuchowo-sieczna. Wynaleziony przed rokiem 12000 p.n.e.. Jest rozwinięciem pomysłu kija z obciążonym końcem, który dał początek takim wynalazkom jak: maczuga, młotek, motyka, topór ciesielski itp. Zmieniał się materiał i zastosowanie, ale zasada działania pozostała nie zmieniona. Początkowo wykonywany z kamienia i rogu, brązu a następnie stali. Siekiery z kamienia łupanego umieszczane były w rozczepionym stylisku, obwiązywanym dla wzmocnienia sznurami lub rzemieniami. Siekiery neolityczne posiadały już często wywiercony otwór dla mocowania trzonka. Pierwsze siekiery z brązu - tzw. siekiery tulejowe, posiadały szeroki, rurowaty otwór ze strony przeciwległej do ostrza, do niego prostopadły, i wymagały specjalnie ukształtowanego, wygiętego prawie pod kątem prostym styliska. Dla wzmocnienia osadzenia takiej siekierki, była ona zwykle przywiązywana do styliska, czemu służyły niewielkie pierścienie z boków nasady, formowane już w czasie odlewania narzędzia. W wielu kulturach epoki brązu siekierki stanowiły prawdopodobnie środek płatniczy. |
| lexicalization | pol: topór |
| lexicalization | pol: siekiera |
| Portuguese | |
| has gloss | por: Um machado é uma ferramenta concebida para o corte e derrubamento de árvores. Tradicionalmente, é construído mediante a fixação de uma cunha perpendicular a um cabo de madeira. |
| lexicalization | por: Machados |
| lexicalization | por: machado |
| Quechua | |
| has gloss | que: Chiqtana icha Hacha nisqaqa qiruta, yamtata chiqtanapaq irraminta nisqa llamkanam, qimina hina kawchi khillay kulluwan kaspim. |
| lexicalization | que: ch'iqtana |
| Moldavian | |
| has gloss | ron: Toporul este o unealtă formată dintr-un corp de oţel cu tăiş şi cu cu un orificiu la partea opusă, în care se fixează o coadă de lemn tare, folosit pentru tăiat copaci sau pentru despicat lemne şi ca unealtă a pompierilor pentru stingerea incendiilor. |
| lexicalization | ron: Topor |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | ron: secure |
| lexicalization | ron: topor |
| Russian | |
| has gloss | rus: Топо́р — инструмент, обычно с металлическим лезвием, жёстко закреплённым на рукоятке, обычно деревянной. Существует разновидность топора, называемая тесло, в которой лезвие повернуто перпендикулярно рукоятке. Топор обычно применяется в плотницком деле для разрубания или придания формы дереву, а также для сруба деревьев. В древности и в Средних веках топор являлся распространенным холодным оружием, как ручным, так и метательным. См. боевой топор. |
| lexicalization | rus: ледоруб |
| lexicalization | rus: Топоры |
| lexicalization | rus: топор |
| lexicalization | rus: секира |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | rus: урезывание |
| Sicilian | |
| has gloss | scn: Laccetta è nattrezzu di tagghiu cu mànicu di lignu e lama diritta o arcuata. |
| lexicalization | scn: Accetta |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | scn: sciunetta |
| Slovak | |
| has gloss | slk: Sekera je nástroj, v súčasnosti používaný primárne k opracovávaniu dreva. V minulosti bola využívaná ako zbraň, zriedkavo tomu tak je aj v súčasnosti. Sekera je zložená z obvykle kovového klinu (hlava sekery), v ktorého širšej časti je otvor, do ktorého je zasadené zväčša drevené porisko. Sekera taktiež je a bola využívaná ako obradný či heraldický symbol. |
| lexicalization | slk: Sekera |
| lexicalization | slk: sekera |
| Slovenian | |
| has gloss | slv: Sekíra je staro in široko razširjeno ročno orodje, ki se že več tisočletij uporablja za oblikovanje in razsekavanje lesa, podiranje dreves, kot orožje in kot obredni ali heraldični simbol. Sekire imajo različne oblike, odvisno od namena uporabe, vendar jo v splošnem sestavljata toporišče (tudi ratišče) - držalo in nanj nasajeno rezilo v obliki zagozde. |
| lexicalization | slv: sekira |
| Inari Sami | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | smn: ákšu |
| Skolt Sami | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | sms: ähšš |
| Castilian | |
| has gloss | spa: Un hacha es una herramienta con un filo metálico que está fijado de forma segura a un mango, generalmente de madera, cuya finalidad es el corte mediante golpes. |
| lexicalization | spa: Hachas |
| lexicalization | spa: hacha |
| Albanian | |
| lexicalization | sqi: sëpatë |
| Serbian | |
| has gloss | srp: Секира је старо оруђе које се вековима користи за сечење и обраду дрвета, као оружје, церемонијални и хералдички симбол. |
| lexicalization | srp: секира |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | srp: sekira |
| Sundanese | |
| has gloss | sun: Kampak mangrupakeun alat kuno jeung ubiquitous nu geus digunakeun mangrébu-rébu taun ka tukang keur nyeukeutan, meulah sarta motong kai, harvest timber, minangka senjata jeung simbul sérémonial atawa héraldik. Kampak loba wangun tur kagunaan hususna tapi umumna miboga mata kampak jeung gagangna. |
| lexicalization | sun: kampak |
| Swedish | |
| has gloss | swe: Yxa är ett grovt huggredskap som består av ett yxhuvud med en eller två eggar i metall eller sten och ett, ofta böjt, skaft. |
| lexicalization | swe: yxa |
| Tamil | |
| has gloss | tam: கோடரி (Axe) பன்னெடுங்காலமாகப் பயன்பட்டுவரும் ஒரு கருவியாகும். மரத்தை வெட்ட, பிளக்க, செதுக்க கோடரி பயன்படுகிறது. முற்காலத்தில் போர்களங்களில் ஒரு முக்கிய ஆயுதமாகவும் பயன்பட்டது. ஒரு கைப்பிடியையும் கூரிய வெட்டும் பகுதியையும் கொண்டிருக்கும். வெட்டும் பகுதி இரு சாய்தளங்கள் கூடியவாறு இருந்து ஓர் ஆப்பு அல்லது முளை போல் பயன்படுவதால் இது ஓர் எளிய இயந்திரம் ஆகும். தொன்முது காலங்களில் (~ கி.மு 6000) கோடரிகள் மரக் கைப்பிடியும் கற்தலையும் கொண்டிருந்தன. இப்போது இரும்பு, எஃகுப் போன்ற உலோகங்கள் (மாழைகள்) கோடரி உற்பத்தியிற் பயன்படுகின்றன. |
| lexicalization | tam: கோடரி |
| Telugu | |
| has gloss | tel: గొడ్డలి (Axe) ఒకరకమైన ఆయుధము. గొడ్డలి పరశురాముని ఆయుధము. |
| lexicalization | tel: గొడ్డలి |
| Tagalog | |
| has gloss | tgl: Ang palakol (axe o ax sa wikang Ingles) ay isang kasangkapan na ginagamit sa paghugis, pagbiyak at pagputol ng kahoy, pangani ng troso, bilang sandata at simbolong heraldiko at pangseremonya. Ang palakol ay may ibat ibang anyo para as ibat ibang paggamit ngunit kalimitang binubuo ng ulo ng palakol at ng hawakan o helve. |
| lexicalization | tgl: palakol |
| Thai | |
| has gloss | tha: ขวาน เป็นเครื่องมือที่มีมาแต่อดีต ใช้ในการ ตัดไม้ หรือหั่นไม้ รวมไปถึงการใช้เป็นอาวุธ โดยทั่วไปขวานจะประกอบด้วยสองส่วนหลักคือ ส่วนหัว และส่วนด้ามจับ โดยจะเห็นได้ว่าขวานเป็นตัวอย่างหนึ่งที่เป็นเทคโนโลยีเดียวกับลิ่ม ที่ใช้ในการผ่อนแรง |
| lexicalization | tha: ขวาน |
| Tigrinya | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | tir: ፋስ |
| Tok Pisin | |
| lexicalization | tpi: akis |
| Turkish | |
| has gloss | tur: Balta, on binlerce yıldır odunu kesmek, şekillendirmek ve parçalamak için; savaşlarda silah olarak veya seramonilerde gösterişli bir sembol olarak kullanılan bir alettir. Baltaların birçok formu vardır; ama hemen hepsi temel olarak bir baş ve bir saptan oluşurlar. |
| lexicalization | tur: balta |
| lexicalization | tur: çalgý |
| lexicalization | tur: enstrüman |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | tur: iþten kovma |
| lexicalization | tur: kýsma |
| Northern Tiwa | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | twf: kwóna |
| Ukrainian | |
| has gloss | ukr: Соки́ра, топір, топірець, бартка — знаряддя праці, призначене для рубання і тесання. Використовується також, як холодна зброя. |
| lexicalization | ukr: сокира |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | ukr: урізування |
| lexicalization | ukr: урізання |
| Vietnamese | |
| lexicalization | vie: rìu |
| Vlaams | |
| has gloss | vls: E byle of een appe is e zwoar stik alloam met een scherpe snee da gebruukt is vo te kappn. |
| lexicalization | vls: Bylle |
| Martuyhunira | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | vma: kaju |
| Võro | |
| has gloss | vro: Kirvõs om tüü- ja sõariist, midä om tarvitõt joba väega vanast aost. Kirvõga saa puud rakoq, lahkuq ja tahvitsaq. |
| lexicalization | vro: Kirvõs |
| Waray (Philippines) | |
| has gloss | war: An parakol usa nga kadaan nga butang nga gingagamit paghatag hin hitsura, pagtunga, ngan pag-utod han kahoy. |
| lexicalization | war: Parakol |
| Walloon | |
| has gloss | wln: Ene hepe (on dit eto ene hatche), c est ene usteye des bokions, et di bråmint des ôtes mestîs, fwaite d on mantche et d' ene taeyante pîce di fier. |
| lexicalization | wln: hepe |
| Kalmyk | |
| has gloss | xal: thumb|Сүк Сүк - модн тәрх кесн юмн. Йоста төмр үзүртә, модн толһата. |
| lexicalization | xal: Сүк |
| Yue Chinese | |
| has gloss | yue: 斧頭係一種武器，亦都係一種劈樹嘅架生，由一條木柄駁住梯形刀片做成。 |
| lexicalization | yue: 斧頭 |
| Yurok | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | yur: tɹkʷtɹp |
| Chinese | |
| has gloss | zho: 斧，又称斧头，是一种武器或者伐木工具。是由一根木棍把手接着一块梯形刀片所构成。 |
| lexicalization | zho: 斧 |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | zho: 斧頭 |
Lexvo © 2008-2025 Gerard de Melo. Contact Legal Information / Imprint
