| Information | |
|---|---|
| has gloss | (noun) a member of the Quechuan people living in the Cuzco valley in Peru Inka, Inca, Incan |
| has gloss | eng: The Inca Empire, or Inka Empire, (Quechua: Tawantinsuyu) was the largest empire in pre-Columbian America. The administrative, political and military center of the empire was located in Cusco in modern-day Peru. The Inca civilization arose from the highlands of Peru sometime in the early 13th century. From 1438 to 1533, the Incas used a variety of methods, from conquest to peaceful assimilation, to incorporate a large portion of western South America, centered on the Andean mountain ranges, including large parts of modern Ecuador, Peru, western and south central Bolivia, northwest Argentina, north and north-central Chile, and southern Colombia into a state comparable to the historical empires of the Old World. |
| has gloss | eng: The Inca were a civilization (country) and an empire (kingdom) in western South America. The word Inca can also mean the Emperor or Ruler of the Inca people. The Inca are called a "pre-Columbian" empire. This means that their country was here before Christopher Columbus. They ruled parts of South America around what is now Peru for a little over 100 years, until the Spanish invasion in the 16th century. |
| lexicalization | eng: Inca empire |
| lexicalization | eng: Incans |
| lexicalization | eng: Incan |
| lexicalization | eng: Inca |
| lexicalization | eng: Inka |
| lexicalization | eng: Tahuantinsuyo |
| subclass of | (noun) a member of a South American Indian people in Peru who were formerly the ruling class of the Inca empire Quechua, Kechua |
| has subclass | c/Fictional Incans |
| Meaning | |
|---|---|
| Arabic | |
| has gloss | ara: الإنكا (Inca) إمبراطورية قديمة بنتها شعوب من الهنود الحمر في منطقة أمريكا الجنوبية، وهي ذات حضارة ضاربة في القدم وتشمل أرض الأنكا بوليفيا والبيرو والاكوادور وجزءاً من تشيلي والأرجنتين قاموا ببناء عاصمتهم كسكو وهي مدينة مترفة ومليئة بالمعابد والقصور تقع على ارتفاع 11000 قدم فوق مستوى سطح البحر في جبال الانديز وقد أطلق عليها اسم مدينة الشمس المقدسة, تبلغ مساحتها 990000 كيلومتر مربع. |
| lexicalization | ara: إنكا |
| Bengali | |
| has gloss | ben: ইনকা সাম্রাজ্য প্রে-কলাম্বিয়ান আমেরিকাতে বৃহত্তম সাম্রাজ্য ছিল। এই সাম্রাজ্যের প্রাশাসনিক, রাজনৈতিক এবং সামরিক কেন্দ্র ছিল কোস্কো শহর। পেরুর পাহাড়ি এলাকায় ১৩০০ শতকের দিকে ইনকা সভ্যতার সূচনা হয়। |
| lexicalization | ben: ইনকা সাম্রাজ্য |
| Bosnian | |
| has gloss | bos: Inka (špan. Inca).- Veliko carstvo Inka rođeno je u srcu andskih Kordiljera, sa središtem u današnjem Peruu. Tamošnje stanovništvo naziva ga Tahuantinsuyu (Tawantinsuyu) 4 smjera, i sastoji se od 4 dijela: Chinchaysuyu, Cuntisuyu (po reformiranom quechua Quntisuyu), Antisuyu i Collasuyu (po ajmarskom plemenu Colla, u najnovije vrijeme reformirano u Qullasuyu). Samo središte države, Qusqu (danas špan. Cusco) podijeljen je na Urin Qusqu (Donji Cusco) i Hanan Qusqu (Gornji Cusco). Inke nemaju pismo i ne znaju za željezo, ali su zato izvrsni stručnjaci u upravljanju svojim teritorijem i vladanjem nad pobijeđenima. Sredstvo sporazumijevanja bili su konopčići sa čvorovima poznati kao quipu (khipu) sa čijim su odgonetavanjem bili osposobljeni jedino quipucamayoc (khipukamayuq). Govorili su kečuanski jezik. |
| lexicalization | bos: Inke |
| Bulgarian | |
| has gloss | bul: Инките са индиански племена, населявали северозападните земи на Южна Америка. През 12 век създали могъща империя, управлявана от династията Инка. |
| lexicalization | bul: Инки |
| Catalan | |
| has gloss | cat: LImperi inca (Tahuantinsuyo o Tawantin suyu, en ortografía quítxua clàssica o moderna) fou una entitat política creada per la civilització inca, una de les tres grans civilitzacions dAmèrica. A partir duns origens petits al segle XIII, al voltant de la vall de lUrubamba i lApurímac, es formà al llarg del segle XV un poderós imperi que dominà tota la regió andina. La seva caiguda es produí al segle XVI amb larribada dels espanyols. En el moment de màxima expansió, cap al 1530, limperi controlava les zones andines i les costes pacífiques dels actuals Perú, Equador, Bolívia i la meitat nord de Xile, així com extensos territoris a lArgentina i una petita zona de Colòmbia. |
| lexicalization | cat: imperi inca |
| Czech | |
| has gloss | ces: Incká říše (kečuánsky Tahuantinsuyo („Čtyři země“), španělsky Imperio Inca) byl státní útvar v Jižní Americe na území dnešních států Kolumbie, Ekvádoru, Peru, Bolívie, Chile a Argentiny. Zanikl pod náporem španělských dobyvatelů, vedených conquistadorem Franciskem Pizarrem. Pojmenování „Incká říše“ není v zásadě správné. Inka byl oficiální titul pro panovníka a jeho příbuzné, kteří představovali elitu říše. Inckou kulturou se proto rozumí kultura dominantní složky tohoto mnohonárodnostního státního útvaru. Inkové přijali za svou kečujskou kulturní tradici a jazyk a pomocí vojenské a ekonomické expanze pak tuto tradici vnutili podrobeným etnikům. Některá etnika žila s Inky v míru, ovšem s některými byli Inkové v rozepři. To pomohlo později v dobývání říše Francisku Pizzarovi. |
| lexicalization | ces: Incká říše |
| Welsh | |
| has gloss | cym: Ymerodraeth yr Inca (Quechua: Tawantinsuyu) oedd yr ymerodraeth fwyaf ar gyfandir America. Prifddinad yr ymerodraeth oedd Cusco, ai chanolbwynt oedd ucheldiroedd yr Andes ym Mheriw. Dechreuodd ddatblygu yn gynnar yn y 13eg ganrif, a chafwyd y tŵf mwyaf rhwng 1438 a 1533, pan ddaeth rhan fawr o orllewin De America dan eu rheolaeth, yn cynnwys y rhan fwyaf o Ecuador, Periw, gorllewin a de Bolifia, gogledd-orllewin yr Ariannin, gogledd a rhan o ganolbarth Chile a de Colombia. Galwair Inca eu brenin yn "blentyn yr haul". |
| lexicalization | cym: Ymerodraeth yr Inca |
| Danish | |
| has gloss | dan: Inkariget var det største rige i Sydamerika før Columbus og på sit højdepunkt et af verdens største samfund. Riget opstod i det peruvianske højland i 1100-tallet og bredte sig både ved erobringer og ved fredelig assimilation over en stor del af det vestlige Sydamerika. Riget havde sin hovedstad i byen Cuzco i det sydøstlige Peru, indtil den sidste selvstændige inka-kejser faldt for europæerne i 1533. |
| lexicalization | dan: Inkariget |
| lexicalization | dan: Inka |
| German | |
| has gloss | deu: Als Inka wird heute eine indigene urbane Kultur in Südamerika bezeichnet. Oft werden als Inka auch nur die jeweiligen herrschenden Personen dieser Kultur bezeichnet. Sie herrschten zwischen dem 13. und 16. Jahrhundert über ein weit umspannendes Reich von über 200 ethnischen Gruppen, das einen hohen Organisationsgrad aufwies. Zur Zeit der größten Ausdehnung (ca. 950.000 km²) erstreckte sich sein Einfluss vom heutigen Ecuador bis nach Chile und Argentinien; ein Gebiet, dessen Ausdehnung größer ist als die Entfernung zwischen dem Nordkap und Sizilien. Entwicklungsgeschichtlich sind die Inka mit den bronzezeitlichen Kulturen Eurasiens vergleichbar. Das rituelle, administrative und kulturelle Zentrum war die Hauptstadt Qusqu (Cusco) im Hochgebirge des heutigen Peru. |
| lexicalization | deu: Inka |
| Modern Greek (1453-) | |
| has gloss | ell: Οι Ίνκας ήταν ένας πολιτισμός και μια αυτοκρατορία της Νότιας Αμερικής, η οποία έπεσε με την κατάκτηση του Νέου Κόσμου από τους Ισπανούς. Πρωτεύουσα ήταν το Κούσκο στο σημερινό Περού. Σε μια έκταση από το Εκουαδόρ μέχρι τη Χιλή και Αργεντινή ζούσανε πάνω από 200 έθνη. |
| lexicalization | ell: Ίνκα |
| Esperanto | |
| has gloss | epo: La inkaa imperio estis inter la 13-a kaj 16-a jarcentoj grandega, bone organizita imperio, kie regis la inkaoj, sudamerika indiĝena etno (indiĝenaj popoloj de Sud-Ameriko), dum la de ili regata plimulto de la loĝantaro estis keĉuoj. La plej grandan etendiĝon, influon atingis la imperio siatempe de la hodiaŭa Ekvadoro ĝis Ĉilio kaj Argentino. La rita, ekonomia kaj kultura centro estis la ĉefurbo Kuzko en la hodiaŭa Peruo. |
| lexicalization | epo: inkaa imperio |
| Basque | |
| has gloss | eus: Inka Inperioa (kitxuaz Tawantin Suyu edo Tahuantinsuyu, lau eskualdeak) kolonaurreko Amerikako inperio zabalena izan zen. XII. mendean sortu zen eta gaur den Ekuadorretik Kolonbiako hegoalera zabaldu zen, Andeetan zehar Peru, Txile eta Argentinako iparraldea arte. |
| lexicalization | eus: Inka Inperioa |
| Persian | |
| has gloss | fas: :برای دیگر کاربردها اینکا (ابهامزدایی) را ببینید. امپراتوری اینکا (۱۴۳۸ - ۱۵۳۳)، یک امپراتوری از مردم بومی (سرخپوست) در آمریکای جنوبی بود. این امپراتوری در بیشترین پهناوری خود، کشورهای امروزی پرو، اکوادور، بولیوی، و بخشهایی از آرژانتین، شیلی و کلمبیا را دربرمیگرفت. شهر کوزکو پایتخت اداری، سیاسی و نظامی آن به شمار میآمد. در سدهٔ شانزدهم میلادی با ورود اسپانیایی ها به پرو، این امپراتوری درهمشکست و قلمرو آن مستملکهٔ اسپانیا گشت. = نام = واژهٔ اینکا به معنای "خدا در زمین"، بر گرفته از زبان بومیان کشور پرو در آمریکای جنوبی است. |
| lexicalization | fas: اینکا |
| Finnish | |
| has gloss | fin: Inkat olivat Etelä-Amerikassa asunut intiaanikansa, joka loi sadassa vuodessa Andien vuoristoon suuren valtakunnan, jonka pääosa oli nykyisten Perun ja Bolivian vuoristoalueilla. Valtakunnan pääkaupunki oli nykyinen Cuzco. Inkat puhuivat ketšuan kieltä. He viljelivät maissia, perunaa ja muita viljelykasveja, ja pitivät laamaa ja alpakkaa karjana ja kulkuvälineinä. |
| lexicalization | fin: inkat |
| French | |
| has gloss | fra: La civilisation inca est une civilisation précolombienne du groupe andin. Elle prend naissance au début du dans le bassin de Cuzco dans lactuel Pérou et se développe ensuite le long de locéan Pacifique et de la cordillère des Andes, couvrant la partie occidentale de lAmérique du Sud. A son apogée, elle sétend de la Colombie jusquà lArgentine et au Chili, par delà l'Équateur, le Pérou et la Bolivie. |
| lexicalization | fra: civilisation inca |
| lexicalization | fra: Inca |
| Western Frisian | |
| has gloss | fry: De Inkas wienen in Yndiaansk folk dyt yn de Andes yn Perû libbe. Yn de 13e ieu stiften sy in grut ryk fan Kolombia oant Sily. Mear as 20 folken waarden troch har ûnderhearrich makke. |
| lexicalization | fry: Inka's |
| Irish | |
| has gloss | gle: Ba í Impireacht na nInceach an impireacht ba mhó i Meiriceá roimh theacht na nEorpach, agus nuair a bhí sí i mbarr a méide, bhí sí ar impireachtaí móra an domhain de réir an chaighdeáin chomhaimseartha. Bhí lárionad riaracháin, polaitiúil agus míleata na himpireachta suite i gCuzco. Thosaigh forbairt na himpireachta seo i sléibhte Pheiriú sa bhliain 1197. I rith na mblianta 1438-1533, déirigh leis na hIncigh cuid mhór diarthar Mheiriceá Theas a tharraingt isteach ina n-impireacht go cairdiúil nó go cogúil, agus í ag cumhdach cuid mhór de na tailte a bhaineann le Peiriú, Eacuadór, leis an mBolaiv, an Airgintín nó an tSile inniu. |
| lexicalization | gle: Incigh |
| Galician | |
| has gloss | glg: O Imperio Inca foi o berce da civilización inca, unha das tres grandes civilizacións de América, que apareceu no século XIII e foi disolto no século XVI. |
| lexicalization | glg: Inca |
| Hebrew | |
| has gloss | heb: אינקה; (בשפות אירופיות: Inca או Inka). הוא תואר אצולה של קיסר ששלט בפרו שבאמריקה הדרומית בין המאה ה-12 למאה ה-16. במקור היה זה כינויו של המלך בלבד, כמו התואר "פרעה" במצרים. הספרדים הרחיבו את המשמעות של הכינוי והחילו אותו על כל שכבת האצולה ובימינו הוא משמש ככינוי לעם כולו. בירתה של אימפריית האינקה הייתה העיר קוסקו (Cuzco בספרדית, Qosqo בקצואה), שנמצאת כיום בשטחה של פרו. לתקופה קצרה בהיסטוריה שלטה אימפריית האינקה על שטח גדול באמריקה הדרומית, שכלל חלקים מהמדינות המודרניות פרו, בוליביה, אקוודור, צילה וארגנטינה. באימפריה זו חיו כ-6 מיליון איש בני עמים שונים, שדיברו ביותר מ-700 שפות. האימפריה התקיימה משנת 1200 בערך ועד כיבושה בשנת 1532. שנה לאחר מכן, הוצא להורג קיסר האינקה האחרון בידי הקונקיסטאדורים הספרדים. |
| lexicalization | heb: אינקה |
| Hindi | |
| has gloss | hin: इन्का साम्राज्य इसका अन्तिम प्रभुसत्ताक सम्राट अटाहुआल्पा था, जिसके स्पेनी पिज़्ज़ारो ने बन्दी बनाया और फिर उसे प्राणदण्ड दिया। |
| lexicalization | hin: इन्का साम्राज्य |
| Croatian | |
| has gloss | hrv: Inka (špan. Inca).- Veliko carstvo Inka rođeno je u srcu andskih Kordiljera, sa središtem u današnjem Peruu. Tamošnje stanovništvo naziva ga Tahuantinsuyu (Tawantinsuyu) 4 smjera, i sastoji se od 4 dijela: Chinchaysuyu, Cuntisuyu (po reformiranom quechua Quntisuyu), Antisuyu i Collasuyu (po ajmarskom plemenu Colla, u najnovije vrijeme reformirano u Qullasuyu). Samo središte države, Qusqu (danas špan. Cusco) podijeljen je na Urin Qusqu (Donji Cusco) i Hanan Qusqu (Gornji Cusco). |
| lexicalization | hrv: Inke |
| Hungarian | |
| has gloss | hun: Az Inka Birodalom (kecsua nyelven Tawantinsuyu) az európai ember hódításai előtt létező ősi indián civilizáció Dél-Amerikában. Közigazgatási, politikai és katonai központja Cuzco volt. Legnagyobb kiterjedésekor magába foglalta a mai Ecuador, Peru, Kolumbia, Bolívia, Argentína és Chile több részét. Az inkák királyukat a "nap gyermekének" nevezték. |
| lexicalization | hun: Inka Birodalom |
| Indonesian | |
| has gloss | ind: Kerajaan Inka adalah sebuah kerajaan yang terletak di wilayah yang sekarang adalah Peru dari 1438 sampai 1533. Inka disebut sebagai peradaban "pra-Columbus, artinya sudah ada sejak sebelum kedatangan Christopher Columbus. Selama periode tersebut, Inka menguasai sebagian besar wilayah Amerika Selatan bagian barat yang berpusat di pegunungan Andes hingga 1533, saat bangsa Spanyol menyerbu negeri itu. Atahualpa yang merupakan raja Inka terakhir, disebut juga dengan istilah Sapa Inca, tewas terbunuh oleh penjelajah Spanyol yang bernama Francisco Pizarro, yang juga menandai awal masa berkuasanya Spanyol di daerah tersebut. |
| lexicalization | ind: Kerajaan Inka |
| Icelandic | |
| has gloss | isl: Inkaveldið var keisaraveldi indíána í Andesfjöllum, þar sem nú er Perú, og stofnað af Manco Capac. Veldi Inka stóð frá tólftu öld og fram á þá sextándu. Íbúar keisaraveldisins kölluðu land sitt Tawantinsuyu (sem þýðir „land fjórðunganna“), og var það orðið meira en milljón ferkílómetrar að stærð á 15. öld og þá bjuggu þar meira en tíu milljónir íbúa. Veldinu var skipt í fernt; Chinchaysuyu (NV), Antisuyu (NA), Qontisuyu (SV), og Qollasuyu (SA), en í miðjunni var höfuðborgin Cusco, þaðan sem veldinu var stjórnað. Til að tengja saman landið byggðu þeir vegi og brýr, en Inkar áttu afbragðs verkfræðinga. Um vegina fóru hraðboðar sem ferðuðust allt að 250 km á dag með skilaboð. Þannig gat inkinn, sem var æðsti leiðtoginn og jafnframt dýrkaður sem guð, komið mikilvægum boðum sínum til íbúanna og þannig hjálpuðu hraðboðarnir við stjórnun landsins. Inkar notuðu mjög öflugan her til þess að ná undir sig landi og sigra óvini sína og inkinn hafði jafnframt óskorað vald til þess að gera hvað sem hann vildi. |
| lexicalization | isl: Inkaveldið |
| Italian | |
| has gloss | ita: LImpero inca (Tawantinsuyu in lingua aymara e quechua moderne, o Tahuantinsuyo in antica lingua quechua) è stato il più vasto impero precolombiano del continente americano. La sua esistenza va dal XIII secolo fino al XVI secolo e la sua capitale fu Cuzco, nellattuale Perù. |
| lexicalization | ita: Impero inca |
| Japanese | |
| has gloss | jpn: インカ帝国（インカていこく、スペイン語：Imperio Inca、正式名称「タワンティン・スウユ（Tawantin Suyu / Tahuantinsuyo）」） は、南アメリカのペルー、ボリビア（チチカカ湖周辺）、エクアドルを中心にケチュア族が作った国。前身となるクスコ王国は13世紀に成立し、1438年のパチャクテク即位による国家としての再編を経て、1533年にスペイン人のコンキスタドールに滅ぼされるまで続いた。最盛期には、80の民族と1,600万人の人口をかかえ、現在のチリ北部から中部、アルゼンチン北西部、コロンビア南部にまで広がっていた。首都はクスコ。 |
| lexicalization | jpn: インカ帝国 |
| Georgian | |
| has gloss | kat: ინკების იმპერია (კუეჩუა: ტაუანტინსუიუ) - კოლუმბამდელი ამერიკის უმსხვილესი იმპერია. იმპერიის ადმნინისტრაციული, პოლიტიკური და სამხედრო ცენტრი მდებარეობდა კუსკოში (დღევანდელი პერუ). ინკების ცივილიზაცია აღმოცენდა პერუს მაღალმთიან რეგიონში XIII ს. დასაწყისში. იმპერიამ, დაპყრობითი ომებისა თუ მშვიდობიანი ასიმილაციის შედეგად შეძლო გააერთიანებინა მნიშვნელოვანი ტერიტორიები დასავლეთ სამხრეთ ამერიკაში (დღევანდელი ეკვადორი, პერუ, ბოლივია, ჩრდილოეთ-დასავლეთი არგენტინა, ჩრდილოეთ ჩილე და სამხრეთ კოლუმბია). |
| lexicalization | kat: ინკების იმპერია |
| Korean | |
| has gloss | kor: 잉카 문명 (, 타완티 수유, 네개지역연합)은 1438년부터 1533년에 걸쳐 번성한 제국이며 현재 페루 영토에 주로 자리 잡고 있었다. 이 기간 동안 잉카인들은 점령과 평화적인 합방을 통해 안데스 산맥을 주축으로 하는 남아메리카 서부의 주요 영토를 제국의 일부로 편입했다. 1533년 사파 잉카라 불리는 마지막 황제 아타왈파는 점령자 프란시스코 피사로의 명령에 의해 살해당하고 잉카 제국의 멸망과 동시에 에스파냐 지배가 시작되었다. |
| lexicalization | kor: 잉카 문명 |
| lexicalization | kor: 잉카문명 |
| lexicalization | kor: 잉카사람 |
| Latin | |
| has gloss | lat: Imperium Incae in America Meridionali rexit, antequam Hispanici id ceperunt ubi maximum imperium in America Praecolumbiana fuit. Caput Imperii Incae Cuscum fuit. Imperium Incae nominabatur in Quechice Tawantinsuyu (Quechice: tawa, quattuor; -ntin, colligatus,a,um; suyu, regio; tum Tawantinsuyu "quattuor regiones colligatas" significat). Tavantinsuius territoria fuerunt Peruvia, Aequatoria, Columbia, Chilia, Argentina et Bolivia, et pars Amazonium Nemoris, ubi quoque Indi Americani alii vivebant. Tavantinsuiu in "dominia" (Hispanice; señoríos) dividebatur, cum societate etiam in classes divisa. Imperator Sapae Incae titulum habebat. |
| lexicalization | lat: Imperium Incarum |
| Latvian | |
| has gloss | lav: Inku impērija bija lielākā impērija Pirmskolumba Amerikā. Kusko bija impērijas administratīvais, politiskais un militārais centrs. Inku impērija radās Peru augstienēs 13. gadsimta sākumā. No 1438. līdz 1533. gadam, inkiem izmantot dažādas metodes, no iekarošanai līdz miermīlīgai asimilācijai, tās iekļāva savā teritorijā lielu daļu Dienvidamerikas rietumu teritorijas un to apdzīvojošās ciltis. |
| lexicalization | lav: Inku impērija |
| Lithuanian | |
| has gloss | lit: Inku imperėjė bova patė magtingiausė indienu valstībė Pėitū Amerėkuo. Ana klestiejė terp 1437-1572 m. Andū kalnuosė, kor īr dabartėnė Perū valstībė. Ana tepuogi valdė kalnū tautas ė Buolivėjuo, Čilė, Ekvaduorė, Kolumbėjuo, Argentėnuo. Imperėjės suostėnė bova Kuskos. Vīrava saulės dieva Inti kults. |
| has gloss | lit: Inkų valstybė (kitaip – Tauantinsuju, kečujų kalba Tawantinsuyu (kečujų rašyba) arba Tahuantinsuyu (ispaniškai), Keturių dalių žemė) – valstybė (imperija), egzistavusi Pietų Amerikoje nuo 1437 m. iki 1572 m. |
| lexicalization | lit: Inku imperėjė |
| lexicalization | lit: Inkų imperija |
| Marathi | |
| has gloss | mar: इन्का साम्राज्य हे लॅटिन अमेरिकेतील एक ऐतिहासिक साम्राज्य होते. आजच्या पेरू देशातील कुस्को ही इन्का साम्राज्याची राजधानी होती. इ.स. १४३८ ते १५३३ दरम्यान इन्का ह्या दक्षिण अमेरिकेतील जमातीने दक्षिण अमेरिका खंडातील पश्चिमेकडील बर्याचशा भागावर आपले वर्चस्व स्थापन केले होते. १५२६ साली स्पॅनिश खलाशी ह्या भागात पोचले व त्यानंतरच्या काही वर्षांत इन्का साम्राज्याचा अस्त झाला |
| lexicalization | mar: इंका साम्राज्य |
| lexicalization | mar: इन्का साम्राज्य |
| Macedonian | |
| has gloss | mkd: Империјата на Инките или Тавантинсују била најголема империја во пред-колумбиска Америка . Административниот, политичкиот и воениот центар на империјата бил градот Куско во денешната држава Перу. Империјата се издигнала од високите планински предели на Андите во 13 век. Од 1438 до 1533 година користеле различни методи за проширување на империјата, од освојувања со мирни соединувања. Таа се протегала на западниот дел од Јужна Америка, од Еквадор до Чиле. |
| lexicalization | mkd: Империја на Инките |
| Malay (macrolanguage) | |
| has gloss | msa: Empayar Inca (atau Empayar Inka) adalah sebuah empayar yang terletak di negara yang kini dikenali dengan Peru dan Ecuador dari tahun 1438 sehingga tahun 1533. Inka disebut sebagai peradaban "pra-Columbus, ertinya sebuah kerajaan yang sudah wujud sebelum kedatangan Christopher Columbus lagi. Selama tempoh kerajaan tersebut, Inka menguasai sebagian besar wilayah Amerika Selatan bahagian barat yang berpusat di Pergunungan Andes hingga 1533, ketika waktu pemerintahan bangsa Sepanyol, pihak kolonial penjajah Sepanyol telah menyerbu negeri itu. Atahualpa yang merupakan Raja Inka (Sapa Inca) terakhir, tewas terbunuh oleh penjelajah Sepanyol yang bernama Francisco Pizarro, yang juga menandai awal masa berkuasanya kerajaan Sepanyol di kawasan tersebut. |
| lexicalization | msa: Empayar Inca |
| Nepal Bhasa | |
| has gloss | new: इन्का साम्राज्य छगू अमेरिकी साम्राज्य ख। |
| lexicalization | new: इन्का साम्राज्य |
| Dutch | |
| has gloss | nld: De Inca's waren een indianenvolk dat leefde in het westelijk deel van Zuid-Amerika, meer bepaald in de Andes, op het kruispunt van het huidige Ecuador, Peru, Bolivia, Argentinië en Chili. |
| lexicalization | nld: Inca's |
| Norwegian Nynorsk | |
| has gloss | nno: Inkariket er ein tidlegare stat i Sør-Amerika frå år 1438 til 1533. På quechua heiter inkariket Tawantinsuyu, «riket med fire hjørne/regionar». Hovudstaden var Cuzco, «verdas navle», og låg der dei fire delane av riket møttest. Territoriet ekspanderte fram til 1525 og strakte seg då over det meste av dagens Peru og Ecuador, med unntak av dei austlege, lågtliggande områda, Chile sør forbi Santiago og områda av Bolivia og Argentina som ligg i Andes. Kan hende var Tawantinsuyu større enn samtidige Ming-Kina og Det osmanske riket. Quechua var offisielt språk i forvaltinga av staten. |
| lexicalization | nno: inkariket |
| Norwegian | |
| has gloss | nor: Inkariket (På quechua, Tawantin Suyu (tidligere Tahuantinsuyo med spansk staving), «de fire hjørners rike»). var et indiansk samfunn som eksisterte i Sør-Amerika mellom 1100-1533. Inkafolket bygde opp et imperium med en strengt organisert og klasseinndelt samfunnsordning. Da spanierne kom i 1532, omfattet inkariket det nåværende Peru og Ecuador, høylandsområdene i Bolivia og de nordligste delene av Argentina og Chile. |
| lexicalization | nor: Inka-riket |
| lexicalization | nor: inkariket |
| lexicalization | nor: Inka |
| Occitan (post 1500) | |
| has gloss | oci: Lo Tawantinsuyu (País deus quate quarts en quíchoa, conegut tanben com l'Empèri deu Incas) que ho un ancian empèri de la cordilhera deus Andes qui èra gavidat per un Inca desempusih la ciutat de Cuzco. |
| lexicalization | oci: Tawantinsuyu |
| Polish | |
| has gloss | pol: Państwo Inków, Królestwo Inków, Imperium Inków (kecz. Tahuantinsuyu, Imperium Czterech Części, Zjednoczone Cztery Części – patrz mapa podziału administracyjnego) – historyczne państwo w zachodniej części Ameryki Południowej, w okresie swego największego rozkwitu obejmujące tereny dzisiejszego Peru, Ekwadoru oraz częściowo Boliwii, Chile, Kolumbii i Argentyny. |
| lexicalization | pol: Państwo Inków |
| Portuguese | |
| has gloss | por: O Império Inca (Tawantinsuyu em quíchua) foi criado pela civilização inca e foi o maior império da América pré-colombiana. A Administração, Política e Centro de Forças Armadas do Império eram todos localizados em Cusco (em quíchua, "Umbigo do Mundo"), no atual Peru. O Império surgiu nas terras altas do Peru em algum momento do século XIII. De 1438 até 1533, os Incas utilizaram vários métodos, da conquista militar a assimilação pacifica, para incorporar uma grande porção do oeste da América do Sul, centrado na Cordilheira dos Andes, incluindo grande parte do atual Equador e Peru, sul e oeste da Bolívia, noroeste da Argentina, norte do Chile e sul da Colômbia. |
| lexicalization | por: Império inca |
| Quechua | |
| has gloss | que: Tawantinsuyu nisqaqa Inkakunap mama llaqtankus karqan. Qusqu llaqtas uma llaqtan kaptin, unanchankutaq wiphalas karqan. |
| lexicalization | que: Tawantin suyu |
| lexicalization | que: Tawantinsuyu |
| Romany | |
| has gloss | rom: Inka sas ek amerindikani chivilizacia andi okchidentalutni rig la Sudutne Amerikyaki. Si vi o nav sar janglyovel o them (thagaripen) kai lulgisailyas kadaya chivilizaciya (pi thanutni chhib, i quechua, o anav si o Tawantin Suyu). Inka si o nav le thagarenge le kadale themeske, ek them jangli sar ek "palal-Kolumbikano" thagaripen, palal ke o Kristofor Kolumbo avilyas kai Amerika. |
| lexicalization | rom: Thagaripen Inka |
| Moldavian | |
| has gloss | ron: Imperiul Inca a fost cel mai mare imperiu din America precolumbiană. S-a ridicat pe înalţimile din Peru în jurul anului 1200; între 1438 şi 1533 Inca a reuşit prin cuceriri şi asimilări să încorporeze o mare parte din vestul Americii de Sud, având centrul în jurul Anzilor şi a inclus mare parte din teritoriul ocupat azi de Ecuador, Peru, Bolivia, Argentina şi Chile. În 1533, Atahualpa, ultimul împărat incaş (numit Sapa Inca) a fost omorât la ordinul conchistadorului Francisco Pizarro, marcându-se astfel începutul dominaţiei spaniole. |
| lexicalization | ron: Imperiul inca |
| Russian | |
| has gloss | rus: Импе́рия И́нков (, , Тауантинсу́йу, Тавантинсу́йу, Тавантинсу́йю) — крупнейшее по площади и численности населения индейское раннеклассовое государство в Южной Америке в XI—XVI вв. Занимало территорию от нынешнего Пасто в Колумбии до реки Мауле в Чили. Империя включала в себя полностью территории нынешних Перу, Боливии и Эквадора (за исключением части равнинных восточных районов, поросших непроходимой сельвой), частично Чили, Аргентины и Колумбии. В 1533 году испанские конкистадоры установили контроль над большей частью империи, а в 1572 году государство инков прекратило своё существование. Есть гипотеза, что последним независимым пристанищем инков является ненайденный город (страна) Пайтити (до середины или конца XVIII века) . |
| lexicalization | rus: Империя Инков |
| lexicalization | rus: Инки |
| Slovak | |
| has gloss | slk: Inkská ríša (staršie Inská ríša) alebo Ríša Inkov bol štát v predkolumbovskej južnej Amerike v rokoch asi 1200 až 1533. |
| lexicalization | slk: Inkská ríša |
| Slovenian | |
| has gloss | slv: Inki (ednina Inka) so bili ljudstvo v Južni Ameriki, ki so ustanovili močno državo v Andih, na ozemlju današnjih držav Peru, Čile, Bolivija, Argentina in Ekvador. |
| lexicalization | slv: Inki |
| Castilian | |
| has gloss | spa: El Imperio inca (quechua Tawantinsuyu, a veces castellanizado Tahuantinsuyo y aimara Pusinsuyu) fue la etapa en que la civilización Inca logró su máximo nivel organizativo y se consolidó como el estado precolombino de mayor extensión en América. Abarcó los territorios andinos y circundantes desde San Juan de Pasto, al norte, hasta el Río Maule, al sur; actualmente territorios del sur de Colombia, pasando por Ecuador, principalmente por el Perú, Bolivia, hasta Antofagasta (Antes Bolivia) en Chile y el noroeste de Argentina. El Tawantinsuyu (nombre original que tuvo el imperio) significa en quechua: "las cuatro regiones" y proviene de la división en suyos que tuvo: 'Chinchay Suyu o Chinchasuyo al norte, Qulla Suyu o Collasuyo al sur, Antisuyu o Antisuyo al este y Contisuyu o Contisuyo al oeste. La capital del Imperio fue la ciudad de Cuzco en el Perú(conocida como el "ombligo del mundo"), por ser el centro de desarrollo de la etnia Inca desde sus inicios y su fundación -según la tradición- por Manco Cápac. |
| lexicalization | spa: Imperio inca |
| Albanian | |
| has gloss | sqi: Mbretëria Inkëve është mbretëria më e madhe në Amerikën para Kolumbos. Ka qenë një ndër mbretëritë më të mëdha në botë në kohën para se të shkatrrohet. Qendra administrative, politike dhe ushtarake ka qenë Kusko. Është kriijuar në rrafshnalten e Perus rreth vitit 1200. Nga viti 1438 deri në vitin 1533. Inkët kanë shfrytëzuar pushtimet dhe asimilimin paqësor duke përhapur mbretërinë e tyre në hapësirat e medha të Amerikës Jugore. Në kuadër të kësaj mbretëriae kanë qenë disa pjesë të Ekuatorit, Perus, Bolivisë, Argjentinës dhe të Kilit. |
| lexicalization | sqi: Mbretëria e Inkëve |
| lexicalization | sqi: Mbretëria Inke |
| Serbian | |
| has gloss | srp: Царство Инка је највеће царство у претколумбовској Америци. Било је то једно од највећих царстава у свету у доба распада. Административни, политички и војни центар је био Куско. Настао је на висоравнима Перуа око 1200. Од 1438. до 1533. Инке су користиле освајања и мирољубиву асимилацију ширећи своје царство на велике делове западне Јужне Америке. У саставу царства су били делови Еквадора, Перуа, Боливије, Аргентине и Чилеа. |
| lexicalization | srp: Царство Инка |
| Swahili (macrolanguage) | |
| has gloss | swa: Inka ilikuwa cheo cha mfalme mkuu au Kaisari wa Dola la Inka katika Peru na nchi jirani. Jina latumiwa pia kwa taifa la Wainka. |
| lexicalization | swa: Inka |
| Swedish | |
| has gloss | swe: Inkariket var en statsbildning i västra Sydamerika under förcolumbiansk tid. Under Inkarikets höjdpunkt sträckte det sig från Colombia, Ecuador, Peru, Bolivia till Chile och Argentina, det vill säga det var mer än 4 000 km långt och täckte ett territorium på mer än 3 miljoner kvadratkilometer. |
| lexicalization | swe: Inkariket |
| Tamil | |
| has gloss | tam: இன்கா பேரரசு (Inca Empire) என்பது கொலம்பிய காலத்துக்கு முற்பட்ட அமெரிக்காவின் ஒரு பேரரசாகும் . இப்பேரரசின் தலைநகரம் கஸ்கோ ஆகும். 13ம் நூற்றாண்டின் ஆரம்பத்தில் பெருவின் உயர் பிரதேசத்தில் இப்பேரரசு அமைக்கப்பட்டது. 1438 முதல் 1533 வரையான காலப்பகுதியில் தென்னமெரிக்காவின் மேற்குப் பகுதிகள், ஆண்டீஇய மலைத்தொடரை மையப்படுத்திய பகுதிகள், தற்போதைய எக்குவாடோர், பெரு ஆகியவற்றின் பெரும் பகுதிகள் பொலீவியாவின் மேற்கு மற்றும் தென்மத்திய பகுதிகள், ஆர்ஜெண்டீனாவின் வடமேற்குப் பகுதி,சிலியின் வடக்கு மற்றும் வடமத்தியப் பகுதிகள் கொலம்பியாவின் தெற்குப் பகுதி போன்ற பெரு நிலப்பரப்பை இன்காக்கள் அமைதி வழியிலும், பலாத்காரமாகவும் கைப்பற்றி இன்கா பேரரசுடன் இணைத்திருந்தனர். இன்காக்கள் தமது அரசரை "சூரியனின் மகன்" என அழைத்தனர். |
| lexicalization | tam: இன்கா பேரரசு |
| Thai | |
| has gloss | tha: จักรวรรดิอินคา (; ) (ค.ศ. 1438-1533) เป็นจักรวรรดิโบราณที่ใหญ่ที่สุดในทวีปอเมริกาใต้ในยุคก่อนโคลัมบัส จักรวรรดิอินคามีอำนาจขึ้นบริเวณที่ราบสูงของประเทศเปรูในช่วงต้นคริสต์ศตวรรษที่ 13 ช่วงปี ค.ศ. 1438 ถึง 1533 อินคาขยายอาณาจักรโดยทั้งสันติวิธีและวิธีทางการทหาร จนสามารถปกครองดินแดนส่วนใหญ่ทางด้านตะวันตกของทวีปอเมริกาใต้ซึ่งในปัจจุบันคือประเทศเปรู ประเทศเอกวาดอร์ ตอนใต้ของประเทศโคลอมเบีย ภาคตะวันตกและภาคใต้ของประเทศโบลิเวีย ตอนเหนือของประเทศชิลี และบริเวณตะวันตกเฉียงเหนือของประเทศอาร์เจนตินา ชาวอินคาเชื่อว่ากษัตริย์ของตนเป็น "บุตรของพระอาทิตย์" ภาษาราชการคือภาษาเกชัว |
| lexicalization | tha: จักรวรรดิอินคา |
| Turkish | |
| has gloss | tur: İnka İmparatorluğu, Kolomb öncesi Amerikadaki en büyük imparatorluktu. İnka terimi, yarı efsanevi kurucu Manco Capactan 1532de İspanyollara yenik düşmüş Atahualpa'ya dek toplam 13 imparatordan oluşan bir hanedanın hükmettiği Kolomb öncesi Güney Amerika halklarının tarihi ve uygarlığına ilişkin her şeyi kapsayan bir terimdir. |
| lexicalization | tur: İnka İmparatorluğu |
| Ukrainian | |
| has gloss | ukr: Інки — правлячий клан народу кечуа, що мешкав на території сучасного Перу і створив велику централізовану імперію зі столицею у місті Куско у Андах. Історично інками називали лише чоловічу частину клану правителів (жінок з клану називали пальями чи н'юстами, а правлячу палью - койя). Однак зараз в побуті словом інки називають усіх підданих синів Сонця. Імперія інків існувала досить короткий час - з 1438 року до 1533. У 1533 році останній правитель інків Атауальпа був задушений іспанцями. |
| lexicalization | ukr: інки |
| Urdu | |
| has gloss | urd: انکا (Inca, Tawantinsuyu) جنوبی امریکہ کی ایک قوم جس نے 1200ء سے 1533ء تک جنوبی امریکا کا بیشتر علاقہ فتح کرلیا۔ اس عظیم الشان سلطنت کا صدر مقام کوزکو (اب جنوبی پیرو کا ایک شہر) تھا۔ اس سلطنت کے پہلے بادشاہ نے انکا کا لقب اختیار کیا۔ بعد ازاں سلطنت کے سارے باسی انکا کہلانے لگے۔ 1533ء میں ہسپانوی فوج نے اس کے آخری بادشاہ اتاہولیا کو دھوکے سے گرفتار کر دیا۔ 1569ء تک ساری انکا سلطنت ہسپانیوں کے زیر نگیں آگئی۔ |
| lexicalization | urd: انکا |
| Vietnamese | |
| has gloss | vie: Người Inca là một tộc người da đỏ tại miền nam châu Mỹ. Từ thế kỷ 13 đến thế kỷ 16, người Inca đã làm chủ một vương quốc rộng lớn có mức độ tổ chức cao. Trong thời điểm mở rộng nhất, ảnh hưởng của vương quốc này trải dài từ Ecuador ngày nay cho đến Chile và Argentina. Trung tâm văn hóa, kinh tế và tế lễ là thủ đô Cuzco trong nước Peru ngày nay. |
| lexicalization | vie: Người Inca |
| lexicalization | vie: Đế chế Inca |
| Võro | |
| has gloss | vro: Inka impeerium oll kõgõ suurõmb riik Ameerikan inne Kolumbust. Riigi valitsõmis- ja sõalinõ keskus oll Cusco, miä s'oo ilma aigu om Peruun. |
| lexicalization | vro: Inka impeerium |
| Waray (Philippines) | |
| has gloss | war: An Imperyo Inca amo an gidadako-i nga imperyo ha san-o umabot hi Columbus nga Amerika. |
| lexicalization | war: Imperyo Inca |
| Chinese | |
| has gloss | zho: 印加帝國（克丘亞語：Tawantin Suyu 或 Tahuantinsuyo）是11世紀至16世紀時位於美洲的古老帝國，其版圖大約是今日南美洲的秘魯、厄瓜多爾、哥倫比亞、玻利維亞、智利、阿根廷一帶。首都設於庫斯科。帝國的重心區域分布在南美洲的安地斯山脈上。 |
| lexicalization | zho: 印加帝國 |
| lexicalization | zho: 印加文明 |
| Links | |
|---|---|
| Show unreliable ▼ | |
| similar | e/Incan |
| similar | e/Incans |
| similar | e/simple/Inca |
| Show unreliable ▼ | |
| similar | e/simple/Inka |
Lexvo © 2008-2024 Gerard de Melo. Contact Legal Information / Imprint
