Azerbaijani |
has gloss | aze: Ön bolqarlar, türk dillərinin ogur qrupuna mənsub bir dildə danışan tarixi türk xalqıdır. Böyük hunları meydana gəldiyi İtələnil çayı ətrafında yaşayan türk soylarından biriydi. Hiunguların yıxılmasından sonra, hunların qərbə köç etməsi səbəbindən bolqarlar şimala çəkildilər. V əsrdə şərqdən gələn Sabir türkləri ilə qarşılaşdılar və daha da şimala və qərbə çəkildilər. Avropa Hunlarının bir parçası oldular. Avropa hunları ilə ogur türklərinin qarışmasıyla "Bolqar" adıyla xatırlanan türk birliyini meydana gətirdilər. Bolqar - “bulanmaq”, "qarışmaq" mənasını verməkdədir. Hunlardan sonra Sabirlərin və Göytürklərin hakimiyyətinə girdilər. Ogur qəbilələri avarların İstanbul mühasirəsində avarlara kömək etmişlər. Bizans-Avar rəqabətində Balkan ogurları bəzən bizanslıların, bəzən də avarların tərəfində olmuşdular. |
lexicalization | aze: Ön bolqarlar |
Bulgarian |
has gloss | bul: Прабългари, наред с протобългари, първобългари, древни българи и хуно-българи, са съвременни термини, обозначаващи група племена, произхождащи от Централна Азия, проникнали през 4-ти век в Европа и наричани от ранносредновековните византийски, латински и арменски летописци с името "българи". |
lexicalization | bul: Прабългари |
Czech |
has gloss | ces: Protobulhaři nebo Prabulhaři a Starobulhaři byly polonomádské turkické kmeny, které se ve středověku po asimilaci a místními Slovany staly základem dnešních Bulharů. |
lexicalization | ces: Protobulhaři |
Chuvash |
has gloss | chv: Пăлхарсем (протопăлхарсем, пропăлхарсем) — авалхи Атăлçи Пăлхар халăхĕ. |
lexicalization | chv: Аслă Пăлхар |
lexicalization | chv: пăлхарсем |
German |
has gloss | deu: Protobulgaren (gelegentlich auch Ur-Bulgaren oder Hunno-Bulgaren) ist eine wissenschaftliche Bezeichnung für diverse, vor allem turksprachige Stammesverbände der eurasischen Steppenzone, die seit dem 5. Jh. in den Schriftquellen unter dem Ethnonym „Bulgaren“ erscheinen. Ihre Sprache wird als Bolgarische Sprache bezeichnet. Größere Reichsgründungen gelangen den Protobulgaren östlich und westlich des Azowschen Meeres (Megale Boulgaria), auf dem Balkan (Erstes Bulgarisches Reich) und an der mittleren Wolga (Wolga-Kama-Bulgarien). Die auf den Balkan eingewanderten Protobulgaren wurden im Frühmittelalter (7.-10. Jh.) slawisiert. Sie nahmen im 9. Jh. das Christentum an und werden zu den Vorfahren der heutigen (slawischen) Bulgaren gezählt. Die Wolgabulgaren hingegen nahmen im 10. Jh. den Islam an. Einige Forscher zählen auch die Ungarn (oder Teile von ihnen) zu den proto-bulgarischen Stämmen . |
lexicalization | deu: Proto-Bulgaren |
lexicalization | deu: Protobulgaren |
Esperanto |
has gloss | epo: Prabulgaroj estas tjurka popolo, kiu aperis post la disfalo de la Huna imperio en la dua duono de la 5-a jarcento en Norda Kaŭkazio. Tie ili fondas Grandan Bulgarion. Post la morto de la bolgara ĥano Kubrat Bolgario dividiĝas je du partoj gvidataj de liaj filoj: la orientan parton ekposedis Batbaj; la okcidentan, Asparuĥ. |
lexicalization | epo: Prabulgaroj |
Persian |
has gloss | fas: بلغارها مردمی نیمهکوچنشین در شمال و شمال غربی دریای خزر اطراف رود آتیل و شمال قفقاز بودند. زبان بلغاری باستان یکی از شاخههای اصلی زبانهای ترکی بود. |
lexicalization | fas: بلغارها |
Finnish |
lexicalization | fin: Bolgaarit |
French |
has gloss | fra: Les Proto-Bulgares sont un ancien peuple d'Asie centrale. |
lexicalization | fra: Proto-Bulgares |
Hebrew |
has gloss | heb: הבולגרים היו חלק מהקבוצה המערבית של משפחת העמים דוברי השפות הטורקיות. |
lexicalization | heb: בולגרים |
Hungarian |
has gloss | hun: A bolgár-törökök (Huno-bolgárok vagy protobolgárok) eredetileg félnomád, talán türk származású, közép-ázsiai nép, Ők egy kubán írás néven ismert rovásírásrendszert használtak. |
lexicalization | hun: Bolgár-törökök |
Indonesian |
has gloss | ind: Bulgar (juga disebut Bolgar atau proto-Bulgaria) adalah suku semi-nomaden, kemungkinan keturunan Bangsa Turkik , awalnya berasal dari Asia Tengah, yang sejak abad ke-2 dan seterusnya tinggal di sebelah utara Kaukasus dan sekitar tepi sungai Volga (lalu Itil). Cabang dari mereka mendirikan Kekaisaran Bulgaria Pertama. |
lexicalization | ind: Bulgar |
Italian |
has gloss | ita: I Protobulgari o Bulgari del Volga sono quei Bulgari che, abbandonata la steppa eurasiatica, si trasferirono nellEuropa danubiana. Di lingua turcica, convertitisi al Cristianesimo ad opera di missionari greco-ortodossi e slavi, gradualmente vennero linguisticamente e culturalmente assimilati agli slavi. I moderni bulgari sono discendenti dei proto-bulgari. In origine i proto-bulgari vivevano lungo il fiume Bolga, in seguito diventato Volga, dove erano giunti a partire dal II secolo, provenendo dallAsia centrale. Verso il VII secolo una parte di essi si era stabilito definitivamente nei Balcani, dove si era unito ad alcune tribù slave. Nel 681 fu fondato il Primo Impero bulgaro. Anche i popoli indigeni dei traci e dei daci-geti, che erano vissuti nel territorio dellodierna Bulgaria prima dellinvasione degli slavi, contribuirono alla formazione del gruppo etnico bulgaro, nato dall'unione di tutti i popoli della regione (compresi i valacchi). |
lexicalization | ita: Proto bulgari |
lexicalization | ita: proto-bulgari |
lexicalization | ita: Protobulgari |
Japanese |
has gloss | jpn: ブルガール人(Bulgar)は、中世の東ヨーロッパで活動したテュルク系遊牧民である。 |
lexicalization | jpn: ブルガール人 |
Korean |
has gloss | kor: 불가르 족은 중앙 아시아에서 기원한 반 유목민족으로 카프카스 북쪽의 스텝 지방과 볼가 강 연안에서 2세기경 유럽으로 이주한 민족을 말한다. 이들은 유럽으로 이주하여 비잔티움 제국과 경쟁하며 현재의 불가리아에 정착하였고 불가리아인의 원형으로 여겨진다. |
lexicalization | kor: 불가르 족 |
lexicalization | kor: 불가르족 |
Kurdish |
has gloss | kur: Bulgarên pêşin(Protobulgar) an Bulgarê Hunî Bulgarên pêşinê îroj ji Qafqasya de koça Bulgaristana îroj kirî û navê xwe ji Bulgarên îroj re ma ne. Zimanê xwe ji zimanî Bulgarîya îroj bi tunî ciyawazî bû û bi gumanî ji zimanmalbata zimanên Tirkî de bû. |
lexicalization | kur: Bulgarên pêşin |
Lithuanian |
has gloss | lit: |- style="vertical-align: top;" | Kilmė | hunai? |- style="vertical-align: top;" | Protėvynė | nežinoma |- style="vertical-align: top;" | Laikotarpis | VII a. |- style="vertical-align: top;" | Hegemonija | Ponto stepė |- style="vertical-align: top;" | Palikuonys | Bulgarai, Volgos bulgarai |- style="vertical-align: top;" | colspan="2" | <div style="position:relative; margin: 0 0 0 0; border-collapse: collapse; border="1" cellpadding="0"> |
lexicalization | lit: bolgarai |
Macedonian |
has gloss | mkd: Прабугарите, Бугари или многу ретко Болгари биле номадски народ кој живеел во централна Азија и зборувал прабугарски јазик. Потекло на поимот За коренот на поимот "блгар" постојат неколку теории. Се претпоставува дека името Бугар е изведено од турскиот збор булга што значи „меша, тресе, мрда“ , а зборот булгак кој е изведен од него „револт, безредие“ , што вообичаено се преведува како „бунтовници“ . Според некои извори пак името "bulgar", т.е. "bolgar" доаѓа од името на реката Волга, а според други тоа е поврзано со името на животното "булга", познато по својата кожа со која Бугарите тргувале во првобитната татковина во централна Азиjа. Во почетокот на 20 век е воведен и терминот Прабугари означувајќи го несловенскиот народ Бугари. Овој поим е воведен за разликување од современите Бугари кои што зборуваат јужнословенски јазик от Бугарите, бидејќи и за двата народа постоел еден термин. Обично се смета дека трансформациjта на Бугарите во Бугари била завршена со воведувањето на христијанството и словенското писмо во Бугарија кон крајот на 9 век. Во македонскиот јазик исто постојат два различни термини: Прабугари и Бугари. |
lexicalization | mkd: Прабугари |
Low German |
has gloss | nds: Protobulgaren (ok Vörbulgaren oder Hunno-Bulgaren) is in de Wetenschop de Naam för en Reeg vun ganz verschedene Stämm, de in de Steppen in Eurasien unnerwegens ween sünd. Tomeist snacken se en Turkspraak. Vun dat 5. Johrhunnert af an dükert se in Schriften up unner den Naam „Bulgaren“. Ehr Spraken hett den Naam Bolgaarsche Spraak afkregen. Gröttere Rieken hefft se grünnt inn Osten un inn Westen vun de Asowsche See (Megale Boulgaria),up den Balkan (Eerst Riek vun de Bulgaren) un an de Midden vun den Wolga-Stroom (Wolga-Kama-Bulgarien). De Protobulgaren, de up den Balkan inwannert weern, hefft in dat fröhe Middelöller (7. - 10. Johrhunnert) Kultur un Spraak vun de Slawen övernahmen. In dat 9. Johrhunnert hefft se sik to den christlichen Gloven bekehrt. Hüdigendags weert se mank de Vöröllern vun de hüdigen slaawschen Bulgaren rekent. Anners weer dat mit de Wolgabulgaren. De hefft in dat 10. Johrhunnert den Islam annahmen. En Reeg vun Forschers meent, dat ok de Magyaren (Ungarn), oder tominnst en Deel vun jem, mank de protobulgaarschen Stämm rekent weern könnt. . |
lexicalization | nds: Protobulgaren |
Norwegian |
has gloss | nor: Protobulgarere eller før-bulgarere (bulgarsk прабългари), stundom kalt kun for bulgarere, er ett av tre folkegrupper som over tid har blitt til dagens bulgarere i Bulgaria. De andre forhistoriske folkegruppene er thrakere og slavere. |
lexicalization | nor: protobulgarere |
Polish |
has gloss | pol: Protobułgarzy również Prabułgarzy (Bułgarzy) - lud koczowniczy pochodzenia huńskiego lub tureckiego, który pomiędzy V a VII wiekiem zamieszkiwał stepy nadczarnomorskie. Nazwa Bułgar pochodzi od tureckiego bulgha i oznacza "mieszać się". |
lexicalization | pol: Protobułgarzy |
Portuguese |
has gloss | por: Os protobúlgaros (também bolgars ou búlgaros) foram provavelmente um povo turco seminômade, originários da Ásia Central, que do século II em diante residiram nas estepes do norte do Cáucaso e às margens do rio Volga (então chamado Itil). Alguns são ancestrais dos búlgaros modernos e causaram o surgimento do estado búlgaro. A etimologia turca na maioria das vezes indica que seu nome é bulgha que significa zibelina, uma espécie de mamífero carnívoro da família dos mustelídeos, e é de origem totemística. |
lexicalization | por: Proto-búlgaros |
lexicalization | por: protobúlgaros |
Russian |
has gloss | rus: Булга́ры, болга́ры (, , совр. ) — кочевые племена, населявшие с IV века степи восточного Причерноморья до Каспия и мигрировавшие во 2-й половине VII века в Подунавье, а позднее в Среднее Поволжье и ряд других регионов. Участвовали в этногенезе таких современных народов как болгары, казанские татары, чуваши, балкарцы, гагаузы, и передали своё имя государству Болгария. В современной историографии для их обозначения используются также термины протоболгары, праболгары, древние болгары. |
lexicalization | rus: булгары |
Slovak |
has gloss | slk: Protobulhari alebo Prabulhari alebo Starobulhari boli polonomádske turkické (alebo podľa niektorých bulharských autorov iránske ) kmene, ktoré sa v stredoveku po asimilácii miestnymi Slovanmi stali základom dnešných Bulharov. |
lexicalization | slk: Protobulhari |
Serbian |
has gloss | srp: Протобугари, Прабугари или Хуно-Бугари означава претходнике данашњих Бугара, који су живели на просторима централне Азије, а у 2. веку населили се око реке Волге и на северно кавкашким степама. Са доласком Протобугара на тло Балкана дошло је до етногенетског мешања са Словенима и настанка данашњих Бугара. Домовина Прабугара су били данашњи Авганистан, Узбекистан и Туркменистан. |
lexicalization | srp: Прабугари |
lexicalization | srp: Протобугари |
Swedish |
has gloss | swe: Protobulgarer (på bulgariska прабългари), ibland kallade enbart bulgarer, är ett av de tre folk som blivit de nutida bulgarerna i Bulgarien. De andra forntida folken är thrakerna och slaverna. |
lexicalization | swe: protobulgarer |
Tatar |
has gloss | tat: Bolğarlar (Bulğarlar), Törki qäbilälär törkemeneñ cíılma ataması. |
lexicalization | tat: Bolğarlar |
Thai |
has gloss | tha: ชนบัลการ์ หรือ ชนโบลการ์ (, ภาษาฮั่น-Bulgars ) เป็นกลุ่มชาติพันธ์กึ่งเร่ร่อนที่อาจจะสืบเชื้อสายมาจากชนเตอร์กิกที่เดิมมาจากเอเชียกลาง |
lexicalization | tha: ชนบัลการ์ |
Turkish |
has gloss | tur: Ön Bulgarlar veya Protobulgarlar, tarihî bir Türk halkı ve günümüzün Slavlaşmış Bulgarların ataları. Bugünkü Slavlaşmış Bulgarlara isimlerini bırakmış olan halktır. "Bulgar" kelimesi, Türkçenin Eski Türkçe devrinde bulga- (bugünkü bula- fiili “bulamak, bulaştırmak”) fiilinin -r ekiyle genişlemesiyle oluşturulmuştur. Kelimenin anlamı "karışık, karıştırılmış, bulanık"’tır. Bu anlam da, tarihî devirde Bulgar Türklerinin halk yapıları sebebiyle kullanılmış isimlendirme şeklidir. |
lexicalization | tur: Ön bulgarlar |
lexicalization | tur: Önbulgarlar |
Ukrainian |
has gloss | ukr: Булгари, болгари (, , сучасн. ) — група кочових племен, що населяли в другій половині V століття степи Причорноморя і Приазовя до Каспія і розселилися звідти в Подунавє, Середнє Поволжя і ряд інших регіонів. Брали участь в зародженні таких сучасних народів як болгари, казанські татари, гагаузи, чуваші, балкарці, руські (россіяни і українці) і передали своє імя державі Болгарія. В сучасній історіографії для їх позначення використовуються також терміни протоболгари, праболгари, древні болгари, стародавні болгари. |
lexicalization | ukr: булгари |