| Azerbaijani |
| has gloss | aze: Ssientizm (latınca scientia elm sözündəndir) təbiət elmlərinin elmin bütün sahələrində tətbiqini, bilik və dünyəvi təsəvvürün mənbəyi kimi təsvir edən bir cərəyandır. Ssientizm bu üsulların positivlik anlamından irəli gəlir və ona görə də çox zaman pozitivizmin ekstrem vəziyyəti ilə eyniləşdirilir. |
| lexicalization | aze: Ssientizm |
| Bulgarian |
| has gloss | bul: Сциентизмът предполага детерминистки възглед за света. |
| lexicalization | bul: Сциентизъм |
| Catalan |
| has gloss | cat: El cientisme, conegut també com a cientificisme o cientifisme, és la pretensió que totes les ciències, naturals i socials, haurien de basar-se en el mètode científic, tal com s'aplica en les ciències experimentals. Coincideix en part amb els postulats del positivisme. |
| lexicalization | cat: cientisme |
| Czech |
| has gloss | ces: Scientismus (z lat. scientia – vědění) je obvykle pejorativní označení směrů myšlení, které skutečně či domněle nadřazují přírodní vědu nad ostatní druhy myšlení a hodnocení a které usilují rozšířit oblast požití přírodovědného přístupu i do oblastí, které podle přesvědčení mluvčího nejsou pro tuto metodologii dostupné či vhodné. Dalším pociťovaným rysem směrů označovaných jako scientistické je přílišný optimismus ohledně výsledků aplikace vědy a techniky, tedy nadměrná víra ve vědeckotechnický pokrok a moc poznání. |
| lexicalization | ces: Scientismus |
| Danish |
| has gloss | dan: Begrebet scientisme dækker over en stærk tro på naturvidenskaben eller på bestemte videnskabelige forklaringer, eventuelt ud over disse forklaringers bæreevne. |
| lexicalization | dan: scientisme |
| German |
| has gloss | deu: Szientismus (von lat. scientia = Wissen, Wissenschaft, auch Szientizismus, Scientismus) ist ein von dem französischen Biologen Félix le Dantec (1869–1917) ursprünglich affirmativ verwendeter Begriff für die Auffassung, dass sich mit naturwissenschaftlichen Methoden alle sinnvollen Fragen beantworten lassen. Der Szientismus geht dabei von einem positivistischen Verständnis dieser Methoden aus und wird daher oft mit dem Positivismus oder mit einer extremen Haltung des Positivismus gleichgesetzt. |
| lexicalization | deu: Szientismus |
| Esperanto |
| has gloss | epo: Sciencismo estas tendenco kaj teorio laŭ kiu la scienca metodo estas aplikebla al ĉiuj branĉoj de la homa sciaro kaj spertaro. Ĉar inter tiuj ĉi kuŝas ankaŭ la prihomaj sciencoj kun ties morala imperativo, eĉ rilate tiujn ĉi sciencismo pretendas malkovri kaj taksi iliajn originon cerba rezulto kaj relativigi ilian etikan valoron kvazaŭ devenatan ekskluzive nur el la diversaj stadioj de la evoluo. Kutime sciencistoj adheras, konscie aŭ nekonscie, al materiismo kaj pozitivismo aŭ al aliaj filozofioj neantaj la eblon sin servi je la metafizikaj principoj pro la preteksto ke ili ne estas science trakteblaj; eĉ filozofion ili faras scienca objekto. Modelo de tiu pensado videblas en la jena frazo: "oni povas konsideri la homon kiel beston specisuperan kiu produktas filozofiojn kaj poemojn same kiel silkraŭpoj faras siajn kokonojn kaj la abeloj siajn abeluojn". |
| lexicalization | epo: sciencismo |
| Persian |
| has gloss | fas: علم‌گرایی یا علمزدگی دیدگاهی فلسفی است که روش‌های علوم طبیعی را برتر از تمامی روش‌های جستجویی انسانی می‌داند. علم‌گرایی تنها روش‌های تجربی و استدلالی را جهت توضیح تمامی ابعاد فیزیکی، اجتماعی، فرهنگی و روانی قابل قبول می‌داند. این دیدگاه متاثر از تجربی گرایی غالب در دوران روشنگری بوده، و همچنین همبسته با پوزیتیویسم آگوست کنت (۱۷۹۸ میلادی - ۱۸۵۷ میلادی) دانسته می‌شود. کنت معتقد بود که دانش حقیقی تنها از راه تجربه حسی حاصل می‌شود. فریدریش فون هایک (۱۹۵۲ میلادی) دیدگاه کنت را دیدگاهی افراطی دانسته و معتقد بود که این نحوه نگاه فلسفه منطقی علم را به عقیده‌ای غیرمنطقی و یک ایدولوژی تبدیل می‌کند؛ و امروزه از کلمه علم‌گرایی یا علمزدگی بعنوان واژه‌ای تحقیرآمیز استفاده می‌شود. |
| lexicalization | fas: علم‌گرایی |
| Finnish |
| has gloss | fin: Skientismi eli tieteiskatsomus, joskus myös ”tiedeusko” tai ”tieteisuskovaisuus”, on näkökanta, jonka mukaan kaikki todellinen tieto on tieteellistä tietoa — että ei ole olemassa järkevää, objektiivisia tapaa tehdä tutkimusta, joka ei ole osa tiedettä. Skientismiin voi kuulua joko käsitys, jonka mukaan tiede pystyy ratkaisemaan kaikki ongelmat, tai käsitys, jonka mukaan tieteellä (ja erityisesti luonnontieteillä) on etusija elämän ja todellisuuden tulkitsemisessa ohi ihmistutkimuksen, uskonnollisten, myyttisten tai hengellisten selitysten. Skientismillä voidaan tarkoittaa myös näkemystä, jonka mukaan luonnontieteillä on tieteessä etusija ohi muiden tieteenalojen, kuten yhteiskuntatieteiden. |
| lexicalization | fin: skientismi |
| French |
| has gloss | fra: Le scientisme est une idéologie apparue au selon laquelle la connaissance scientifique permettrait déchapper à lignorance dans tous les domaines et donc, selon la formule dErnest Renan (1823-1892) d« organiser scientifiquement lhumanité ». Il sagit donc dune foi dans lapplication des principes et méthodes de la science dans tous les domaines. Dans cette perspective, le politique sefface devant la gestion « scientifique » des problèmes sociaux et toute querelle ne peut dès lors que relever de lignorance ou dune volonté de nuire : il existerait pour chaque problème une « bonne solution » qui simposerait universellement sans que la volonté, les desiderata ou la subjectivité dun décideur, et moins encore des populations concernées, naient à intervenir ou à être prise en compte. |
| lexicalization | fra: scientisme |
| Hebrew |
| has gloss | heb: מדענות (Scientism) - כינוי להשקפה אפיסטמולוגית, המשליכה מן הידע המדעי לתחומים שאינם מדעיים, או חולקת על ידע שמקורותיו אינם מדעיים. |
| lexicalization | heb: מדענות |
| Italian |
| has gloss | ita: In filosofia, lo scientismo è una concezione epistemologica estremamente rigorosa secondo la quale la conoscenza scientifica deve essere il fondamento di tutta la conoscenza in qualunque dominio, anche in etica e in politica. |
| lexicalization | ita: scientismo |
| Japanese |
| has gloss | jpn: 科学主義（かがくしゅぎ、scientism）という表現は、基本的には、いくつもある知のあり方のひとつである（あるいは、ひとつにすぎない）「科学」が、「科学」にふさわしい領域を越えて適用されうるというやり方、しようとするやり方について、不当な拡大適用だ、として批判的に指示する表現である 。 |
| lexicalization | jpn: 科学主義 |
| Dutch |
| has gloss | nld: De term sciëntisme wordt gebruikt om de visie te beschrijven dat natuurwetenschap superieur is aan alle andere interpretaties van het leven, zoals filosofische, religieuze, mythische, spirituele of humanistische interpretaties, en over de andere takken van wetenschap, zoals de menswetenschappen. De term werd gebruikt door menswetenschappers zoals Hayek of Karl Popper om hun gedachten te verwoorden omtrent de onderliggende houdingen en overtuigingen van vele wetenschappers. |
| lexicalization | nld: Sciëntisme |
| Polish |
| has gloss | pol: Scjentyzm (od łac. scientia - wiedza) - zespół poglądów filozoficznych głoszących, że prawdziwą i w pełni uzasadnioną wiedzę o rzeczywistości dostarczają jedynie nauki przyrodnicze. Rozwinął się w drugiej połowie XIX wieku z empiryzmu i pozytywizmu. Za jego twórcę uważa się Augusta Comte. Według tego poglądu nauki szczegółowe, wolne od nieweryfikowalnych eksperymentalnie teorii, które nie mają ambicji wyjaśniania wszystkiego na podstawie jednej, apriorycznie przyjętej zasady filozoficznej, są jedyną drogą do uzyskania rzetelnej wiedzy o rzeczywistości. Tylko te zagadnienia mogą być sensownie rozwiązane, bądź dadzą się wyjaśnić językiem tak zdefiniowanych nauk szczegółowych. Wszystkie inne problemy są nierozstrzygalne lub całkowicie nonsensowne i wynikają z niejasności językowych. Idea scjentyzmu jako postawy myślowej wyraża się w haśle: "Nauka zamiast religii". |
| lexicalization | pol: Scjentyzm |
| Portuguese |
| has gloss | por: Cientificismo ou cientismo é a doutrina dos que consideram os conhecimentos científicos como definitivos. Ele tem a razão como base e pode ser tomado como uma doutrina semelhante ao racionalismo. O Cientismo pode ser resumido na seguinte afirmação: "Tudo é explicável pela Ciência". |
| lexicalization | por: Cientificismo |
| Russian |
| has gloss | rus: Сциентизм (от наука, знания) — это система убеждений, утверждающая основополагающую роль науки как источника знаний и суждений о мире. Нередко сциентисты считают «образцовыми науками» физику или математику и призывают строить остальные науки по их образу и подобию. Сциентизм ставит науку в главенствующее положение в идейной и культурной жизни общества. |
| lexicalization | rus: сциентизм |
| Slovak |
| has gloss | slk: Scientizmus je postoj a smer súčasnej filozofie, ktorý sa usiluje riešiť problémy prísne faktografickými metódami. Vedeckosť chápe zväčša podľa vzoru postupov matematickej prírodovedy. Niekedy sa považuje za tendenciu protikladnú k antropologizmu alebo antiscientizmu. |
| lexicalization | slk: scientizmus |
| Castilian |
| has gloss | spa: Cientificismo es un término que se forjó en Francia en la segunda mitad del siglo XIX (scientisme) para designar a la corriente de pensamiento que acepta sólo las ciencias comprobables empíricamente como fuente de explicación de todo lo existente. De esta forma, el término se ha aplicado para describir la visión de que las ciencias formales y naturales presentan primacía sobre otros campos de la investigación tales como ciencias sociales o humanidades. |
| lexicalization | spa: cientifismo |
| Serbian |
| has gloss | srp: Сцијентизам је становиште по којем друштвене науке треба да изоставе из свог фонда сазнања све вредносне судове, односно све оно што не може непосредно да се провери. У том контексту, методологија природних наука треба да представља узор и за друштвене науке. |
| lexicalization | srp: Сцијентизам |
| Swedish |
| has gloss | swe: Scientism är en polemisk term för en filosofisk riktning, som innebär tron på den naturvetenskapliga metodikens exklusiva existensberättigande inom alla vetenskapliga fält – även de humanistiska. |
| lexicalization | swe: Scientism |
| Turkish |
| has gloss | tur: Bilimcilik veya Osmanlıdaki adıyla İlmiyye, ilimcilik, bilimsel dünya görüşü yerine kullanılan bir terimdir. Bilime aşırı değer verme anlamında da kullanılır, ki bu anlam bir dereceye kadar küçümseyicidir denebilir. Özel olarak, Ernst Mach'ın felsefe anlayışına bilimcilik de denir. Doğa bilimlerini toplum bilimlerine indirgeme ve onların yasalarını toplum bilimlerinde geçerli sayma eğilimi de bu deyimle nitelenmiştir. |
| lexicalization | tur: Bilimcilik |
| Ukrainian |
| has gloss | ukr: Сцієнтизм (від — знання, наука) — тенденція до витлумачення філософського і соціологічного знання в світлі принципів і методів, властивих природничим наукам. Маючи гносеологічним джерелом різке зростання ролі й суспільної цінності природознавства в 19—20 ст., сцієнтизм виявляється насамперед у тенденції витлумачення природничонаукового знання як найвищого вияву науковості; звідси — провідна ідея сцієнтизму про винятковість природничої науки, яка нібито єдина здатна пояснити весь суспільний прогрес. |
| lexicalization | ukr: сцієнтизм |
| Chinese |
| has gloss | zho: 科学主义也称唯科学主义，英文是scientism。指一种在根据不足的情况下强行运用科学，或者仅仅以科学的名义推行某种观念，它本身违背了科学精神，是反科学的。现代社会条件下，科学主义是一种类似宗教的东西，承担宗教类似的功能。 |
| lexicalization | zho: 科学主义 |